بررسی تطبیقی سند چشم انداز شهری مشهد در افق 1404 بر مبنای چارچوب مفهومی الگوی تدوین طرح چشمانداز

در عصر حاضر، تدوین طرح های چشم انداز در مقیاس شهری، نخستین گام موثر بر تعیین سرنوشت توسعه ی شهر در زمینه های اقتصادی،اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی به شمار می آید. استناد به یک الگوی مبنا به عنوان چارچوب مفهومی برای تدوین طرح چشم انداز، این امکان رافراهم می سازد تا برنامه ی توسعه ی آینده ی شهر، به صورت اصولی طراحی شده و امکان تشخیص نقاط ضعف و قوت وضع موجود و راهکارهای موثربرای بهبود وضعیت فراهم گردد.در کلانشهرهای واقع در مناطق در حال توسعه، ضرورت پیش بینی چشم انداز شهری و تعیین الگویی مدون برای تدوین طرح های توسعه ی شهری،و نیز روند پیشبرد این طرحها در قالب اسناد اجرایی مبتنی بر چشم انداز، اهمیتی دوچندان مییابد؛ از آن رو که جاری بودن فرایند توسعه در اینمناطق، امکان اصلاح وضعیت موجود و اجرای صحیح راهبردهای تعیین شده، و همچنین حرکت در مسیری مبتنی بر نیازها و ضرورتها را فراهممی سازد؛ و در تدوین اسناد چشمانداز جدید نیز راهگشا خواهد بود. پژوهش پیش رو به شیوه ی تحلیل کیفی و با استفاده از چارچوب پیشنهادیدکتر کورش گلکار جهت تدوین بیانیه ی چشم انداز شهر، به عنوان الگوی مبنا، به بررسی تطبیقی سند چشم انداز شهر مشهد در افق 1404 درمقایسه با شاخص های اصلی چارچوب یاد شده می پردازد. به این منظور نظام شاخص های اصلی چارچوب پیشنهادی، در هر یک از محورهای اصلیشش گانه ی تعیین شده در سند و راهبردهای مترتب بر آنها، مورد بررسی و تحلیل کیفی قرار گرفته است. نتیجه ی بررسی نشان می دهد که تاکیدبر رویکرد جهانی شدن به عنوان یکی از ابعاد اصلی در توسعه ی کلانشهر مشهد، سبب نادیده گرفته شدن قابلیت های بومی و منطقه ای شده وعدم توجه به حریم معنوی ویژه ی شهر در برخی موارد سیمای آن را دچار آسیب و ناهماهنگی ساخته است. با این حال، نظر به اعمال برنامه هایمیان مدت در فرایندهای اجرایی، امکان اصلاح وضع موجود از طریق بازنگری فرایندهای باقیمانده وجود دارد.

Keywords:

چشم انداز شهری , الگوی چشم انداز , منظر شهری , کلانشهر مشهد