وحیده نوری

معماری روستایی ایران معماری است منطبق با ویژگی های طبیعی و اقلیمی که قدمت آن به صدها سال می رسد ومی توان آن را به عنوان یکی از شاهکارهای معماری جهان بشمار آورد. بافت کالبدی روستاها علاوه بر تاثیر پذیریبسیار مستقیم از افراد ساکن روستا از عوامل محیطی نیز تاثیر می پذیرد. بنابراین خصوصیات کالبدی روستاها تحتتاثیر دو گروه کلی عوامل مرتبط با محیط یا طبیعت روستا و انسانهای ساکن روستا شکل می گیرد.امروزه در جهت احیا و نو سازی روستاها طرح های زیادی اجرا شده اند که حتی با وجود در نظر گرفتن ارزشهایاصلی به دلیل بی توجهی به مفهوم مسکن – مفهومی همراه با تعریف معنای زندگی روستایی – دارای کاستی هایی هستند.مسکن روستایی به خوبی به اصالت زندگی و نیروهای محیطی آگاه بوده وبجای بی توجهی به نیازهای زندگی ومبارزه با شرایط اقلیمی در هماهنگی با آنها شکل گرفته است. یکی از اصلی ترین ویژگی های معماری روستایی توجهبه طراحی همگام با نیازهای فطری ساکنین و محیط فعالیت های روزانه آنها مانند نوع فضای معیشت ساکنین است.نمونه های برداشت شده حکایت از همنشینی فضاهای زیستی و معیشتی در مسکن روستایی منطقه مورد بررسی دارد.در این پژوهش ابتدا به روش توصیفی بر مبنای یافته های تحقیقات میدانی ساختار معماری روستاهای مورد مطالعه(اقلیم سرد و کوهستانی شهربابک) با رویکردی به فضای مسکونی معرفی شده و سپس بصورت نمونه های موردیتحلیل و بررسی در خصوص اجزای تشکیل دهنده مسکن روستایی این منطقه صورت گرفته است .از ویژگی های معماری روستایی این منطقه که دست یافته های پژوهش هستند می توان به هماهنگی بافت روستا وشکل گیری خانه های بر اساس بستر ، ساماندهی فضاهای گوناگون مسکن روستایی با توجه به معیشت خانواده ،عوامل اقلیمی ، وضعیت اجتماعی و فرهنگی ساکنین دانست.

معماری بومی ، مسکن روستایی، معماری اقلیم سرد وکوهستانی ، شهربابک