بررسی مفهوم حریم بانوان و فضاهای داخلی در معماری سنتی ایران- کاشان

اصول معنوی حاکم بر ساختار فضایی خانه های سنتی ایرانی سرشار از مفاهیمی است که به عقاید و اندیشه های اسلامی-ایرانی پیوند خورده است. حریم خصوصی یک اصل مهم در شکل گیری این ساختار فضایی است حریم و خلوت دو موضوعنزدیک به هم در طراحی خانه ها می باشد اما تفاوت های اساسی در تعاریف آنها وجود دارد. خلوت در معماری به نیازهایفیزیولوژیکی یکی کاربران برای امنیت و حریم خصوصی در یک فضای فیزیکی اشاره دارد اما حریم در مورد یکسری ازدستور العمل هایی است که محل خانه از ورودی تا سایر بخش ها ی خانه های ایرانی اعمال می شود این امر از تکنیک هایاسلامی نشات گرفته است و مکررا در قرآن مقدس مورد تایید قرار گرفته است. پرسش های اصلی در این پژوهش آن استکه: 1- اصل محرمیت و حریم خصوصی در معماری سنتی ایران به چه معناست 2- تجلی این اصول در معماری خانه هایسنتی شهر کاشان چگونه بوده است 3-مفهوم حریم بانوان چگونه بر فضاهای معماری سنتی خانه های شهر کاشان تاثیرگذاشته است برای پاسخ به این سوال از روش مطالعه مستند برای جمع آوری داده در مورد اصول معماری سنتی درشهرستان ها ایرانیان به ویژه در کاشان و روش توصیفی- تحلیلی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته های پژوهشینشان می دهند که حفظ حریم شخصی به نوعی توالی وسلسله مراتب فضایی در خانه های سنتی ایرانی منجر شده که درنهایت با پارامترهای فضای عمومی، نیمه عمومی، نیمه خصوصی و فضای خصوصی شناسایی شده اند. بعلاوه این مفهومتوسط نوع فضا و فرهنگ تحت تاثیر قرار می گیرد و تاثیراتی بر روی تعاملات اجتماعی مرتبط با اعضای خانواده به ویژهزنان دارد.

Keywords:

حریم , خلوت , معماری سنتی ایرانی , کاشان