احمد زینالی - کارشناس ارشد بازسازی پس از سانحه، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
سوسن مومنی موکویی - کارشناس ارشد بازسازی پس از سانحه، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مناطق مختلف روستایی دارای ویژگی های منحصر به فرد و متفاوت فرهنگی می باشند. معماری بومی یک روستابعنوان یک پدیده اجتماعی از فرهنگ ساکنین آن روستا نشاءت گرفته و بر آن تاثیر میگذارد. مسکن شاخص مهمی ازفرهنگ جامعه است که نوع، عملکرد و میزان اهمیت فضاها، میزان حریم خصوصی یا امنیتی، تعداد افراد ساکن در آن،روابط و مسیولیت های متعارف آنها نسبت به یکدیگر را نشان می دهد. ارزشهای فرهنگی می تواند رابطه عمیقی با شیوههای طراحی ، ساخت ، عملکرد فضاها و تداوم انتقال آن در میان نسل ها داشته و بر کاربری زمین، سکونتگاه و مسکنتاثیرگذار باشد. از ویژگی های ممتاز معماری سنتی پاسخگویی منطقی به نیازهای انسان ها بر حسب امکانات و شرایطمختلف محیطی است. این نوع معماری به لحظه بوجود نیامده است بلکه حاصل سال ها و شاید قرن ها تجربه است و برحسب ضرورت ها تغییرات لازم در آن بوجود آمده است. عدم شناخت عوامل موثر فرهنگی در مسکن روستایی که منجر بهسازماندهی فضایی خاصی شده است در بسیاری از موارد سبب گسترش نامناسب بنا از لحاظ ارتباطات فضاهای زیستیگردیده است و حتی گاهی موجب بلااستفاده باقی ماندن واحدهای ساخته شده ، می شود. در این پژوهش تلاش می شودبا مطالعه اسناد مکتوب و کتابخانه ای با روش کیفی و با رویکرد توصیفی، تحلیلی، به هدف کلی بررسی عوامل فرهنگیموثر بر معماری مسکن روستایی دست یافت و با بررسی مبانی نظری مربوطه، نمودهای فرهنگی موثر در معماری مسکنروستایی مشخص و معرفی نمود.

فرهنگ، معماری، روستا، مسکن روستایی