اثرات مدرنیسم بر توسعه کالبدی - فضایی شهرهای ایرانی– اسلامی (مورد مطالعه : شهر میاندوآب)

توسعه کالبدی - فضایی شهرها و نوگرایی در آنها موضوعی است که در سال های اخیر نظر دانش پژوهان را به خود جلبکرده است. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف تاثیر مدرنیسم بر ساخت، بافت و سیمای شهر میاندوآب انجام گرفتهاست. بررسی و ارزیابی اثرات مثبت و منفی این فرآیند کمک قابل توجهی به تعالی و بهره گیری بهینه شهرسازی در ایراناز مکاتب مدرن می کند. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی، اکتشافی با بهره گیری از نرم افزار Gis و از طریق روش های کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است. یافته های پژوهش مشخص می سازد شهر میاندوآب با جمعیت 273.000 نفرییکی از شهرهای میانه اندام استان آذربایجان غربی است که همزمان با دیگر شهرهای میانه اندام کشور با رشد وگسترشکالبدی - فضایی روبرو بوده است. نتایج حاصله از این پژوهش مشخص می سازد رشد شهر بیشتر ناشی از رشد جمعیتناشی از مهاجرت بوده که رشد افقی شهر را به دنبال داشته است. از آثار مثبت رویکرد مدرنیسم می توان به نظم و ترتیبیکه شهرها به خصوص مساکن و خیابان های شهرها پیدا شد اشاره کرد. بطور کلی می توان گفت که سنت شهرسازیایرانی-اسلامی که بر پایه ارزش های فرهنگ ایرانی که خود برآمده از جهان بینی اسلامی بر پایه عدالت استوار است، تزاحمو تخاصمی با نوگرایی ندارد. از آثار منفی رویکرد مدرنیسم که به صورت ناقص و نارسا مدیریت شده به پیامدهای توسعهفیزیکی ناموزون شهر، گسیختگی نسبی در بافت شهری، قرارگیری و تخریب بافت های روستایی در بافت شهری، آلودگیزیست محیطی، تغییر کاربری زمین های مرتعی و کشاورزی به اراضی شهری اشاره کرد. نوگرایی به معنای نفی مطلقتاریخی و هویت تاریخی و فرهنگ و سنن و آداب جامعه نیست، بلکه نوگرایی عبارت از یافتن پاسخ مناسب زمان و مکانبه ارزشهای فرهنگی و بهره گیری از آراء و تجارب پیشینیان و تکامل بخشیدن آنها و پویایی که اسلام بر آن تاکید دارد.

Keywords:

توسعه کالبدی- فضایی , مدرنیسم , شهرهای ایرانی– اسلامی , شهر میاندوآب