مطالعه بوم شناسی فردی گونه مرتعیSalsola tomentosa (MOQ.) Spach در استان خراسان رضوی

گیاه بوه شور (Salsola tomentosa) گیاهی پایا متعلق به خانواده اسفناج (Chenopodiaceae) است که در بعضی از عرصه های استان تشکیل تیپ داده و در دیگر عرصه ها همراه درمنه دیده می شود. مطالعه و تعیین نیازهای بوم شناسی این گونه از سال 1383 به مدت سه سال با هدف شناسایی رویشگاه های گونه در سطح استان خراسان رضوی، توپوگرافی، خاکشناسی، عوامل اقلیمی، فنولوژی، خصوصیات مرفولوژیکی، قابلیت جوانه زنی بذر، ماندگاری و نحوه زادآوری انجام پذیرفت. مطالعه زمین شناسی و خاکشناسی رویشگاه با استفاده از نقشه های مربوطه و بازدید صحرایی و نتایج آزمایشگاهی انجام گردید. تقویم رشد و مطالعه مرفولوژیکی با علامت گذاری 30 بوته به فاصله زمانی هر 15 روز یکبار در دو رویشگاه گناباد و بردسکن تعیین گردید. وضعیت پوشش گیاهی نیز با استفاده از سه ترانسکت به طول 10 کیلومتر و به فاصله 3 کیلومتر از یکدیگر (در هر رویشگاه) با پلات گذاری 2×1 متر در فواصل یک کیلومتری روی هر ترانسکت انجام شد. نتایج این آزمایش نشان داد که بوه شور به شرایط خشکی سازگاری فوق العاده ای دارد. این گونه بدلیل وجود کرک زیاد در اندام های هوایی در بهار، تابستان و پاییز کم چرا می شود، به همین دلیل در مراتع مناطق خشک به وفور دیده می شود. اهمیت آن از این رو است که در زمستان در اوج فقر مراتع مناطق خشک، بذر و سرشاخه های آن مورد چرا قرار می گیرد و از این لحاظ برای دامداران اهمیت زیاد دارد. گذشته از آن، اثرات زیست محیطی و جلوگیری از فرسایش آن بدلیل گستردگی گونه در عرصه های بیابانی حایز اهمیت است. این گونه در خاک های نیمه عمیق تا عمیق با بافت شنی تا لوم شنی همراه مقادیر بسیار گچ رویش دارد.

Keywords:

, , Salsola tomentosa , بوم شناسی فردی , فنولوژی , اتو اکولوژی