جواد شباهنگ - دانشجوی دکتری بوم شناسی، گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
سرور خرم دل - دانشجوی دکتری اکولوژی گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
قربانعلی اسدی - استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
الهه میرابی - استادیار گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

این آزمایش با هدف بررسی اثر فواصل روی ردیف و بین ردیف و آرایش کاشت بر اجزای عملکرد، عملکرد دانه و عملکرد روغن کدو پوست کاغذی (Cucurbita pepo L.)، در سال زراعی 88-1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بصورت کرت های دوبار خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاصله بین ردیف در دو سطح (1 و 2 متر)، فاصله روی ردیف در دو سطح (20 و 40 سانتیمتر) و دو آرایش کاشت (یکطرفه و دو طرفه) به ترتیب به عنوان فاکتور اصلی، فاکتور فرعی و فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر فاصله بین ردیف بر تعداد دانه در میوه معنی دار (0/05≥p) بود. اثر فاصله روی ردیف بر تعداد میوه، تعداد دانه در میوه، عملکرد دانه، درصد روغن و عملکرد روغن معنی دار (0/05≥p) بود. آرایش کاشت تاثیر معنی داری (0/05≥p) بر تعداد میوه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و روغن داشت. اثر متقابل فاصله بین و روی ردیف بر تعداد میوه، تعداد دانه در میوه و درصد روغن کدو پوست کاغذی معنی دار (0/05≥p) بود. اثر متقابل فاصله روی ردیف و آرایش کاشت بر تعداد میوه و درصد روغن کدو پوست کاغذی معنی دار (0/05≥p) بود. افزایش فاصله روی ردیف از 20 به 40 سانتیمتر باعث کاهش عملکرد دانه از 697 به 631 کیلوگرم در هکتار شد. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب در آرایش دوطرفه و یکطرفه با 715 و 613 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. نتایج بین اجزای عملکرد و عملکرد دانه و روغن بیانگر آن بود که بین تعداد میوه و عملکرد دانه و روغن و همچنین بین عملکرد دانه و روغن کدو پوست کاغذی همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت. بدین ترتیب چنین بنظر می رسد که تنظیم فاصله روی ردیف و آرایش کاشت، بدلیل کاهش رشد رویشی کدو پوست کاغذی باعث افزایش تولید میوه و در نتیجه افزایش عملکرد دانه و روغن این گیاه شد.

رشد رویشی، رشد زایشی، رقابت، گیاه دارویی