محمود محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت اله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
قاسم آقاجانی مازندرانی - مربی گروه آبیاری پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سید یوسف موسوی طغانی - کارشناس کشاورزی، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

به منظور ارزیابی اثر تراکم اردک در مزارع برنج (Oryza sativa L.) بر تنوع و تراکم علف های هرز، آزمایشی در سال زراعی 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا گردید. این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا در آمد. در این آزمایش عامل اصلی تعداد اردک در سه سطح (شامل شاهد، 400 و 800 اردک در هکتار) و عامل فرعی رقم برنج در سه سطح (شامل طارم به عنوان رقم محلی، شیرودی و قایم به عنوان ارقام اصلاح شده) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس بیانگر اختلاف کاملا معنی دار تعداد اردک، رقم و برهمکنش آنها از نظر تراکم علف های هرز اویارسلام (Cyperus ssp.)، قاشق واش (Alisma plantago-aquatica L.)، سوروف (Echinochloa crus-galli L.)، عدسک آبی (Lemna minor L.)، آزولا (Azolla pinata R.Br.) و عملکرد شلتوک ارقام برنج بود. نتایج نشان داد که کمترین میزان تنوع و تراکم علف های هرز به ترتیب مربوط به تراکم های 800 و 400 اردک در هکتار بوده است. در میان ارقام مورد بررسی در این آزمایش، رقم طارم دارای کم ترین و رقم قایم دارای بالاترین میزان تنوع و تراکم علف های هرز بودند. بالاترین میزان تراکم علف هرز اویارسلام بذری در شاهد (بدون اردک) و در رقم قایم (67 بوته در متر مربع) مشاهده شد که نسبت به تیمار 800 اردک در هکتار حدود 97 درصد افزایش یافته بود. بالاترین عملکرد شلتوک در تیمار 800 اردک در هکتار به ترتیب در ارقام شیرودی (5/3 تن در هکتار)، قایم (4/3 تن در هکتار) و طارم (3/6 تن در هکتار) بدست آمد که نسبت به ارقام شیرودی (4/1 تن در هکتار)، قایم (4 تن در هکتار) و طارم (2/9 تن در هکتار) در تیمار 400 اردک در هکتار به میزان 23، 7 و 20 درصد بالاتر بود. در مجموع نتایج نشان داد که در شرایط آزمایش حاضر، رقم طارم و تیمار 800 اردک در هکتار با کم ترین میزان تنوع و تراکم علف های هرز برتر از سایر ارقام و تراکم های مورد بررسی در این آزمایش بودند.

آزولا، اویارسلام، سوروف، عدسک آبی، عملکرد شلتوک