محمد غروی بایگی - دانشجوی کارشناسی ارشد، آبیاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت اله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
ارسطو عباسیان - مربی گروه زراعت ، آبیاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
قاسم آقاجانی مازندرانی - مربی گروه ، آبیاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد برنج (Oryza sativa L.) رقم طارم هاشمی در کشت توام برنج، اردک و آزولا (Azolla sp.)، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال زراعی 92-1391 اجرا شد. در این آزمایش تعداد اردک به عنوان عامل اصلی در چهار سطح (صفر، 400، 800 و 1200 قطعه در هکتار) و منبع کود نیتروژن به عنوان عامل فرعی در چهار سطح (بدون آزولا و نیتروژن، نیتروژن از منبع اوره (50 کیلوگرم در هکتار)، آزولا (500 گرم در متر مربع) و آزولا (500 گرم در متر مربع) + نیتروژن (50 کیلوگرم در هکتار)) در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس بیانگر اختلاف معنی دار تعداد اردک، منبع کود نیتروژن و برهمکنش آن ها از نظر صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه در بوته، تعداد دانه در خوشه و عملکرد شلتوک بود. بر اساس نتایج حاصل از مقایسه میانگین برهمکنش صفات، بالاترین مقادیر ارتفاع بوته (133 سانتی متر)، تعداد پنجه در بوته (38 عدد)، تعداد دانه در خوشه (171 عدد) و عملکرد شلتوک (4000 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 1200 قطعه اردک در هکتار به همراه آزولا و نیتروژن مشاهده شد. در مجموع نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که افزایش تراکم اردک در واحد سطح از 400 تا 1200 قطعه در هکتار به همراه کاربرد آزولا و نیتروژن منجر به افزایش عملکرد و اجزای عملکرد برنج (رقم طارم هاشمی) شد.

خوشه، شلتوک، کشت تلفیقی، کشت زیستی، نیتروژن