سیدرضا امیری ده احمدی - استادیار مجتمع آموزش عالی سراوان، دانشکده کشاورزی، گروه تولیدات گیاهی
مهدی پارسا - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات
مهدی نصیری محلاتی - استاد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات
محمد بنایان اول - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات

آنالیز خلاء عملکرد راهکار مفیدی برای اولویت بندی تحقیقات و سیاست های تولید در کشاورزی را فراهم می آورد. به منظور یافتن راهکارهایی جهت افزایش عملکرد نخود ،(Cicer arietinum L.) مدل SSM-chickpea جهت آنالیز عملکردهای پتانسیل آبی و دیم در نه منطقه (واقع در عرض جغرافیایی 37 درجه شمالی تا 33 درجه جنوبی و طول جغرافیایی 61 درجه غربی و 56 شرقی) تحت کشت نخود در استان خراسان رضوی واسنجی و تعیین اعتبار شد. متوسط عملکرد پتانسیل آبی نخود در مناطق مورد بررسی 2251 کیلوگرم در هکتار بود؛ در حالیکه متوسط عملکرد پتانسیل دیم 1026 کیلوگرم در هکتار بود که کاهش 54 درصدی در نتیجه وضعیت نامناسب رطوبتی خاک را نشان می داد. همچنین متوسط عملکردهای واقعی دیم و آبی به ترتیب 64 و 79 درصد کمتر از عملکردهای پتانسیل آبی و دیم بود. بیشترین و کمترین خلاء عملکرد در شرایط اختلاف عملکرد پتانسیل و واقعی به ترتیب در شهرستان های تربت جام و قوچان مشاهده شد. به طور کلی خلاء عملکرد از شمال (نیشابور، مشهد و قوچان) به سمت جنوب (تربت جام و گناباد) استان روند افزایشی داشت. همچنین، مقادیر خلاء عملکرد بین عملکرد پتانسیل دیم شبیه سازی شده و عملکرد واقعی دیم بسیار پایین بودند، زیرا هم عملکرد پتانسیل دیم شبیه سازی شده و هم عملکرد واقعی دیم در این مناطق پایین بود.

اعتبار سنجی، دیم، رطوبت خاک، عملکرد پتانسیل، عملکرد واقعی