حمداله اسکندری - دانشیار گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران
اشرف عالی زاده امرایی - مربی گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران

برای ارزیابی اثر کشت مخلوط افزایشی ذرت (Zea mays L.) و لوبیا چشم بلبلی (Vigna Sinensis L.) بر وزن خشک و ترکیب گونه ای علف های هرز، یک آزمایش مزرعه ای در شمال خوزستان در سال زراعی 93-1392 انجام گرفت. آزمایش در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار پیاده شد به طوری که ذرت و لوبیا چشم بلبلی در دو تیمار کشت خالص و چهار تیمار کشت مخلوط شامل شامل T1: 100 درصد تراکم کشت خالص ذرت + 25 درصد کشت خالص لوبیا چشم بلبلی، T2: 100 درصد تراکم کشت خالص ذرت+ 50 درصد کشت خالص لوبیا چشم بلبلی، T 3: 100 درصد تراکم کشت خالص ذرت + 75 درصد تراکم کشت خالص لوبیا چشم بلبلی و T4: 100 درصد تراکم کشت خالص ذرت+ 100 درصد کشت خالص لوبیا چشم بلبلی کشت شدند. نتایج آزمایش نشان داد که شاخص مجموع عملکرد نسبی در کلیه تیمارهای کشت مخلوط بیشتر از یک بود که این امر حاکی از رابطه مکملی ذرت و لوبیا چشم بلبلی در مصرف منابع محیطی از جمله نور و رطوبت می باشد. به عبارت دیگر کاهش منابع محیطی در دسترس، وزن خشک علف های هرز را در سیستم های کشت مخلوط کاهش داد به طوری که از پنج گونه علف هرز ثبت شده در طول آزمایش، وزن خشک چهار گونه شامل تاج خروس (Amaranthus retroflexus L.) ، سوروف (Echinochloa cruss-gali L.)، خرفه (Portulaca oleraceae L.) و تاجریزی (Solanum nigrum L.) در کشت مخلوط در مقایسه با کشت خالص ذرت و لوبیا چشم بلبلی کاهش یافت. شاخص کارآیی خفه کنندگی علف های هرز نشان داد که در کشت های مخلوط نسبت به کشت خالص ذرت 36-21 درصد و نسبت به کشت خالص لوبیا چشم بلبلی 42-28 از وزن علف های هرز کاسته شد که نشان می دهد کشت مخلوط ذرت و لوبیا چشم بلبلی باعث کاهش رشد علف های هرز در مقایسه با کشت خالص می شود.

تراکم، کارآیی خفه کنندگی علف هرز، کشت خالص، مجموع عملکرد نسبی، مصرف منابع محیطی