راحله احمدزاده قویدل - دانشجوی دکتری بوم شناسی زراعی، گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
قربانعلی اسدی - دانشیار، گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
محمد تقی ناصری پور یزدی - استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
رضا قربانی - استاد، گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور ارزیابی روند تغییرات شاخص های فیزیولوژیک رشدی ارقام لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) تحت تاثیر تراکم های مختلف بوته و مقادیر کود دامی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 36 تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 94-1393 انجام شد. فاکتور های مورد مطالعه شامل چهار رقم لوبیای قرمز (اختر، لاین 81083-D، ناز و گلی)، سه تراکم بوته (13/13، 20 و 40 بوته در مترمربع) و سه سطح کود گاوی کاملا پوسیده (صفر، 15 و 30 تن در هکتار) بود. شاخص-های رشدی مورد بررسی شامل شاخص سطح برگ، میزان تجمع ماده خشک، سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی ارقام لوبیا قرمز در سطوح مختلف تراکم و کود دامی بود. نتایج نشان داد که بیشترین تجمع ماده خشک با 315/4 گرم در مترمربع برای رقم گلی و کمترین مقدار آن با 214/5 گرم در مترمربع در رقم اختر مشاهده شد. بالاترین شاخص سطح برگ (2/59) با مصرف 30 تن در هکتار کود دامی در رقم گلی به دست آمد. در هر چهار رقم حداکثر سرعت رشد محصول در 42 روز پس از سبز شدن و در تراکم 40 بوته در مترمربع حاصل شد و با کاهش تراکم به 13/13 بوته در مترمربع سرعت رشد محصول 18 درصد کاهش یافت. همچنین در تراکم 40 بوته در مترمربع بالاترین سرعت رشد نسبی نیز مشاهده شد.

سرعت رشد نسبی، شاخص سطح برگ، شاخص فیزیولوژیک رشد، کود گاوی