تاثیر کاشت گیاهان پوششی بر توزیع عمودی سطح برگ و ماده خشک سویا (Glycine max L.) در رقابت با علف های هرز

به منظور مطالعه تغییرات عمودی سطح برگ و ماده خشک کانوپی سویا (Glycine max L.) در رقابت با علف های هرز و در حضور گیاهان پوششی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1392 به صورت بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل گیاهان پوششی (شبدر ایرانی (Trifolium resupinatum L.)، شنبلیله (Trigonella foenum–graecum L.) ، خلر (Lathyrus sativus L.) و ماشک (Vicia sativa L.)) و زمان های کاشت گیاهان پوششی (همزمان با سویا و سه هفته بعد از کاشت سویا) بوده و همچنین دو تیمار شاهد به صورت تک کشتی سویا با و بدون وجین در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد حداکثر میزان شاخص سطح برگ و تجمع ماده خشک سویا در لایه های مختلف کانوپی بسته به نوع گیاه پوششی و زمان کاشت آن متفاوت بود در حالی که گیاهان پوششی در کاشت با تاخیر شاخص سطح برگ و ماده خشک کمتری نسبت به کاشت همزمان داشتند. در اکثر موارد بیشترین شاخص سطح برگ و همچنین تجمع ماده خشک علف های هرز در لایه ابتدایی کانوپی (20-0 سانتی متر) به دست آمد. بیشترین مجموع سطح برگ علف هرز در تیمار کاشت همزمان سویا با شنبلیله (290/4 سانتی متر مربع) و بیشترین ماده خشک مجموع علف هرز در تیمار کاشت سویای بدون وجین (12/4 گرم بر بوته) مشاهده شد، در حالی که کمترین مجموع سطح برگ و ماده خشک کل علف هرز (به ترتیب صفر سانتی متر مربع و صفر گرم بر بوته) در تیمار کاشت با تاخیر ماشک به دست آمد، همچنین کاشت با تاخیر ماشک موجب تولید بیشترین عملکرد دانه سویا (3792/6 کیلوگرم در هکتار) در شرایط حضور علف هرز شد که بیشترین توانایی سرکوب کنندگی رشد علف های هرز را نسبت به سایر گیاهان پوششی داشته است. به نظر می رسد کاشت ماشک گل خوشه ای 21 روز بعد از سویا برای سرکوب کردن علف های هرز جایگزین مناسبی در کشاورزی پایدار باشد.

Keywords:

خلر , ساختار کانوپی , شبدر ایرانی , ماشک