پترولوژی، پذیرفتاری مغناطیسی، موقعیت تکتونیکی و کانی سازی توده های نفوذی و سنگ های آتشفشانی طاهرآباد و شرق بجستان

قدیمی ترین واحد سنگی شامل متاچرت، اسلیت، کوارتزیت، آهک کریستالین نازک لایه و متا آرژیلیت در شمال توده های نفوذی خاور بجستان رخنمون دارد. نظر به این که سازندهای سردر (کربونیفر) و جمال (پرمین) که در نزدیکی این مجموعه رخنمون دارند، فاقد دگرگونی ناحیه ای هستند، بنابراین رخداد دگرگونی ناحیه ای و سن سنگ ها بایستی قدیمی تر از کربونیفر باشد. سازند سردر (کربونیفر)، سازند جمال (پرمین) و سازندهای سرخ شیل و شتری (تریاس) به همراه واحدهای K2 ،K1 و K3 (کرتاسه) و واحد چینه سنگی معادل کنگلومرای کرمان (کرتاسه تا پالیوسن)، مجموعه واحدهای رسوبی منطقه مورد مطالعه را تشکیل می دهند. براساس سن نسبی، ماگماتیسم در خاور بجستان و طاهرآباد بعد از اواخر کرتاسه شروع و در مقاطع زمانی مختلف در ترشیاری تکرار شده است. دست کم سه مرحله تکاپوی آتشفشانی در این منطقه شناسایی شده است. اولین مرحله به صورت گدازه های آتشفشانی با ترکیب مافیک و به طورمحدود، حدواسط دیده می شود. دومین مرحله دارای ترکیب بیشتر حد واسط است و در مرحله سوم ترکیب ماگما به تدریج از حد واسط به سمت اسیدی تغییر کرده است. توده های نفوذی بجستان و طاهرآباد در سنگ های آتشفشانی نفوذ کرده اند و به احتمال به لحاظ سنی مربوط به الیگومیوسن هستند. ترکیب غالب توده های بجستان گرانیت، گرانودیوریت و کوارتزمونزونیت و توده های طاهرآباد دیوریت کوارتز مونزونیت کوارتز دیوریت لاتیت است. پذیرفتاری مغناطیسی گرانیت های بجستان [SI] 10به توان 5- تا 10 به توان 4- بوده و لذا از نوع احیایی (سری ایلمینیت) هستند و توده های طاهرآباد در محدوده [SI] 10به توان 2- تا 10 به توان 3- و از نوع اکسیدان (سری مگنتیت) می باشند. برمبنای ژیوشیمی عناصر جزیی کمیاب و71/0=i(Sr87/Sr86)، توده های بجستان منشا پوسته قاره ای داشته و موقعیت تکتونیکی زمان تشکیل، زون تصادم قاره ای بوده است. توده های طاهرآباد در زون فروانش تشکیل شده و منشا ماگما پوسته اقیانوسی بوده است. توده های طاهرآباد پتانسیل کانی سازی مس طلا دارند.

Keywords:

طاهرآباد , بجستان , پترولوژی و کانی سازی