جعفر توکلی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
علی اصغر میرک زاده - استادیار ترویج و توسعه روستایی، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
مراد ابراهیمی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

هدف: نابرابری های توسعه مناطق روستایی به ویژه در زمینه زیرساخت ها و ارایه خدمات، پیامدهای ناخواسته بیشماری را بر شهرها و روستاها تحمیل می کند؛ ازاین رو، در پژوهش حاضر سعی شده است سطح توسعه زیرساختی- خدماتی روستاهای بخش مرکزی شهرستان کوهدشت (استان لرستان) مورد سنجش قرار گیرد. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و توصیفی- تحلیلی است. حجم نمونه شامل 131 روستای دارای سکنه محدوده جغرافیایی یادشده است. برپایه پیشینه 18 شاخص تعیین گردید. ازطریق مراجعه به ادارات بخش و تکمیل پرسشنامه توسط افراد کلیدی محلی داده ها جمع آوری شدند. پس از بی مقیاس سازی شاخص ها، با استفاده از تحلیل عاملی وزن شاخص ها به دست آمد و در آن ها اعمال شد. درنهایت، شاخص ترکیبی توسعه زیرساختی- خدماتی برای روستاها محاسبه گردید. یافته ها: نتایج نشان می دهد روستاهای عمده مورد بررسی توسعه چندانی ندارند و روستاهای دهستان کوهدشت شمالی نسبت به دهستان های کوهدشت جنوبی و گل گل وضعیت نامطلوب تری دارند. همچنین، به ترتیب بین میزان جمعیت و فاصله روستاها از مرکز شهرستان و سطح توسعه همبستگی مثبت و منفی وجود دارد. روستاهای با شرایط طبیعی کوهستانی- جنگلی و ویژگی عشایری ازنظر سطح توسعه تفاوت معنا داری با سایر روستاهای مورد بررسی دارند. محدودیت ها/ راهبردها: داده ها در سطح روستا محدود بوده اند و بین اطلاعات نهادهای مختلف ناهماهنگی وجود داشته است. راهکارهای عملی: برپایه یافته های پژوهش پیشنهاد شد که دهستان کوهدشت شمالی، روستاهای کوهستانی- جنگلی و عشایری، در برنامه ریزی های توسعه محلی در الویت قرار گیرند. اصالت و ارزش: دستاوردهای تحقیق راه گشای برنامه ریزی توسعه محلی و مورد استفاده کارگزاران توسعه روستایی شهرستان شامل بخشداری، جهاد کشاورزی و مراکز خدمات روستایی خواهد بود.

توسعه زیرساختی خدماتی، توسعه روستایی، تحلیل مولفه های اصلی، شهرستان کوهدشت