سدهای زیرزمینی، ابزاری مفید در مدیریت منابع آب زیرزمینی

در بسیاری از نقاط دنیا که عمدتًا شامل نواحی خشک و نیمه خشک میگردد. مقدار بارش کم و میزان تبخیر آبهای سطحی زیاد است. در این مناطق همچنین توزیع نامناسب بارندگی سبب میگردد که جریانهای سطحی به صورت روانابهای موقت و سیلابی ظاهر شوند که با توجه به تبخیر سطحی زیاد، ذخیره سازی آنها بصورت دریاچه های پشت سد اقتصادی نمی باشد و آبهای نفوذ یافته در بستر آبرفتی رودخانه ها نیز با گذر زمان از محیط خارج شده و غیر قابل دسترسی میگردند. سدهای زیر زمینی برای توسعه منابع آب زیر زمینی و جلوگیری از خروج بدون استفادهآب قابل مصرف ، در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از کشورها واقع گردیده است این سدها در بسیاری از موارد در دره های پرشده آبرفتی در زیر زمین احداث میگردند بدنه سد را دیوار یا پرده آببندی تشکیل می دهد که مانع خروج آب زیرزمینی از حوضه میگردد و روش طرح و اجرای آن شبیه سیستم آب بندی پی سدهای سطحی است. این سدها در محل مناسبی از لحاظ خصوصیات زمین شناسی ، توپوگرافی و هیدروژئولوژی احداث میگردند و برحسب نوع ، کاربرد و شکل سیستم آب بند دارای انواع مختلفی می باشند. با توسعه روشهای عددی و ریاضی در سالهای اخیر ، استفاده از مدلهای عددی برای بررسیهای مختلف نظیر حجم آب زیرزمینی قابل برداشت مطمئن ، پیش بینی رفتار دراز مدت سیستم و همچنین مطالعات کیفی منابع آب زیر زمینی در بسیاری از پروژه های بزرگ متداول شده است و در یک مطالعه موردی مدلهای مذکور نشان داده اند که با استفاده از سد زیرزمینی میتوان بیش از ٣٠ % به میزان آب قابل برداشت از لایه آبدار افزود مقاله حاضر در خصوص مطالعه لازم برای احداث سد زیرزمینی و نقش آن در توسعه منابع آب زیر زمینی بحث مینماید.

Keywords:

سد زیرزمینی , منابع آب , مطالعات اولیه