فرانک کرمیان - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
علی اصغر میرک زاده - استادیار ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
کیومرث زرافشانی - دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

هدف: پژوهش حاضر با هدف کلی تحلیل زمینه ها و علل به کارگیری کودکان در فعالیت های کشاورزی در مناطق روستایی انجام گرفته است. روش: جامعه آماری پژوهش شامل سه گروه کودکان کار 5 تا 18 سال (934 نفر)، والدین کودکانی که کودکانشان در مزارع کار می کنند و کارشناسان ادارات مرتبط با کارکودکان است. روش نمونه گیری در بخش کودکان به صورت طبقه ای با انتساب متناسب حجم صورت گرفت و اعضای نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970) 272 نفر تعیین شد. در جامعه والدین به دلیل نبود آمار دقیق در این زمینه از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. کارشناسان مربوطه نیز که 30 نفر بودند، به صورت تمام شماری مورد بررسی قرار گرفتند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه ساختار یافته بهره گرفته شد و به منظور تعیین روایی از روش تایید متخصصان، جهت تعیین پایایی ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد (عللα =0/83 و زمینه فعالیت کودکان α =0/95). جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. یافته ها: طبق نتایج تحقیق، کودکان مواردی هم چون ارزان بودن استفاده از کودکان، زبر و زرنگ بودن آن ها و ایجاد مسوولیت پذیری را از عوامل اصلی کار کودکان بیان کردند. این درحالی بود که والدین به عواملی هم چون عدم آگاهی والدین از خطرات کار کردن، ارزان بودن استفاده از نیروی کار خانوادگی، گوش به حرف بودن کودکان اشاره کردند. از طرفی، کارشناسان مهم ترین دلیل کار کودکان را، ارزان بودن استفاده از نیروی کار خانوادگی، فقر خانواده و وجود پدر و مادر از کار افتاده بیان کردند. محدودیت: محدودیت منابع فارسی در رابطه با موضوع تحقیق و مشکل بودن برقراری رابطه با کودکان، از عمده ترین چالش های تحقیق است.راه کارهای علمی: با توجه به یافته های تحقیق توصیه می شود که با ایجاد تنوع در منابع درآمدی روستاییان، میزان درآمد خانوارهای روستایی را ارتقا داده تا سرپرستان به جای به کار گرفتن اجباری کودکان خود، از کارگران ماهر استفاده و از این طریق، فشار کم تری بر کودکانشان تحمیل کنند.اصالت و ارزش: تا کنون تحقیقی در این زمینه در ایران صورت نگرفته است.

کشاورزی، روستا، کودک، کودک کار، ماهیدشت