فاطمه مدیری - دکترای جامعه شناسی، هییت علمی مرکز مطالعات و پژوهش های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه،
تقی ازادارمکی - استاد گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران

از آنجا که دراکثر کشورهای جهان مردان از سطح رفاه مالی و پرستیژ شغلی بالاتری برخوردارند، منطقا پیش بینی می شود که از سطح بالاتر رفاه ذهنی نیز برخوردار باشند و مشاهده نتایج خلاف آن تعجب آور است اما بررسی ارزش های جهانی و همچنین برخی مطالعات دیگر نشان می دهد تفاوت های جنسیتی در رفاه ذهنی در بسیاری از کشورها به نفع زنان است. هدف این مقاله بررسی تفاوت های جنسیتی در رفاه ذهنی و عوامل موثر بر آن در ایرانیان می باشد که به شیوه پیمایش ملی، با ابزار پرسشنامه و نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای اجرا شدهاست. نتایج تحقیق نشان میدهد: 1- در ایرانیان رفاه ذهنی در زنان بیش از مردان است. 2- از میان متغیرهای زمینه ای میان جنسیت، درآمد، اشتغال، وضعیت تاهل، وضعیت سکونت و پایگاه اقتصادی اجتماعی و رفاه ذهنی ارتباط معنغادار در هر دو جنسی برقرار است و همچنین میان تحصیلات و رفاه ذهنی در زنان ایرانی رابطه قابل قبول معنادار وجود دارد لیکن این رابطه در مورد برقرار نیست 3- احساس سلامتی و احساس آزادی در زندگی فردی در هر دو جنسی با رفاه ذهنی ارتباط معنادار دارد و این عوامل موثر تلفیقی از تیوری اینگلهارت و استرلین را تایید می کند اما علیرغم تیوری اینگلهارت میان نگرش های جنسیتی برابر طلبانه و رفاه ذهنی ارتباط معناداری برقرار نیست.

خوشبختی، رضایت از زندگی، ارزش های جهانی، رفاه ذهنی، کیفیت زندگی، توسعه انسانی، جنسیت