روشنک رضایی کلانتری - دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، مرکز تحقیقات کیفیت آب، پژوهشکده محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تهران
علی آذری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، عضو مرکز پژوهش های علمی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.
احسان احمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده بهداشت، تهران، ایران
محمد احمدی جبلی - دانشجوی دکتری مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران

زمینه و هدف: فرآیند رسوب گذاری و خوردگی از جمله مشکلاتی است که علیرغم پیشرفت علم تاسیسات آبی هنوز با آن مواجه هستند. فرآیند خوردگی منجر به خساراتهای مالی و بهداشتی فراوانی برای مصرف کنندگان و سیستم آبرسانی میشود، رسوبگذاری نیز سبب مشکلاتی همچون گرفتگی و افت فشار در شبکه آبرسانی خواهد شد. لذا هدف از این مطالعه تعیین پتانسیل خورندگی ورسوبگذاری منابع آب تامین کننده روستاهای قم و بررسی کیفیت فیزیکی و شیمیایی این منابع میباشد. مواد و روشها: در مطالعه توصیفی- مقطعی انجام شده تعداد 100 نمونه در مدت 12 ماه طی سال های 90 تا 91 به منظور بررسیخصوصیات کیفی آب برداشت و بر اساس استاندارد 1053 موسسه استاندارد و تحقیقات آب ایران مورد آنالیز قرار گرفت. سپس با استفاده از شاخصهای لانژلیه، رایزنر، تهاجمی و پوکوریوس خوردگی و رسوبگذاری آب روستاهای قم مطالعه شد. یافتهها: نتایج نشان داد که اندیس لانژلیه برابر(11/0 (±62/1 ، -اندیس رایزنر برابر (17/0 (±5/10 ،اندیس خوردگی یا تهاجمی برابر(14/0(±03/ 12 و اندیس پوکوریوس برابر (13/0 (±92/9 میباشد. پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آب نیز بیانگر آن است که میانگین pH ،TDS ، سختی کل، کدورت ،کلسیم، منیزیم، فلوراید، سدیم، آمونیاک، فسفات و کلرور به ترتیب برابر 27/7 ،l/mg mg/l ،0/015 mg/l ،245/50 mg/l ،0/68 mg/l ،25/58 mg/l ،132/29 mg/l ،0/747 NTU ،435/661 mg/l CaCO3 ،1205/29 .میباشد 231/22 mg/l و0/17 نتیجهگیری: میزان رنگ، TDS ،کدورت، pH ،کلسیم، منیزیم، فلوراید و آمونیاک در مناطق مورد مطالعه از وضعیت مطلوب و قابل قبولی نسبت به استاندارد های داخلی برخوردار میباشد ولی میزان فسفات ، سختی و کلرور در این مناطق بیش از حد مجاز میباشد. مقایسه 4 اندیس پایداری نیز نشان داد وضعیت آب در بخشهای مورد مطالعه در محدوده خورنده میباشد.

آب آشامیدنی، روستاهای استان قم، اندیس پایداری