انوشیروان محسنی بندپی - دانشیار دانشکده بهداشت، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
منیره مجلسی - دانشیار دانشکده بهداشت، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
علی کاظم پور - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران

زمینه و هدف: ایجاد یک برنامه کنترلی منظم و پایش کیفیت آب رودخانهها از مهمترین راهکارها به منظور کاهش آلودگی و ارتقای وضعیت کیفی آنها میباشد. با توجه به اهمیت رودخانه گل گل بعنوان یکی از اصلی ترین منابع تامین کننده آب سد ایلام و همچنین تخلیه آلایندههای مختلف به آن، بررسی کیفی آب این رودخانه امری لازم و ضروری به نظر میرسد.مواد و روشها: این مطالعه از نوع پایشی تجربی بوده که نمونه برداری در طی6 ماه از6 ایستگاه مورد نظر صورت گرفته است و پارامترهای کیفی شامل: اکسیژن محلول، pH ،کل جامدات، اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی، کدورت، دما، فسفات، نیترات وکلیفرم مدفوعی مورد بررسی قرار گرفته است. دادههای حاصلهبر اساس شاخصکیفی آب سازمان بهداشت ملی آمریکا (Index Quality Water Foundation Sanitation National ( موردتجزیه و تحلیل قرارگرفت و مسیر رودخانهبا استفاده ازنرمافزار سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS (پهنهبندی گردید.یافتهها: یافتهها نشان دادند که براساس شاخص NSFWQI کیفیت آب رودخانه گل گل در همهی ایستگاهها و در ماههای مختلف در وضعیت های خوب و متوسط قرار دارد. بیشترین میزان شاخص کیفیت آب مربوط به ایستگاه 1) پایین دست روستای زردآلو آباد) درخرداد ماه با 5/72 و کمترین مقدار آن مربوط به ایستگاه 5) پایین دست روستای جعفرآباد) در شهریور ماه با 1/52 بوده است. بطور میانگین در طول 6 ماه نمونه برداری، ایستگاه 1 با عدد شاخص 8/70 و ایستگاه 5 با عدد شاخص 1/55 به ترتیب بهترین و بدترینشرایط کیفی را دربین سایر ایستگاهها داشتند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، آلودگی از ایستگاه 1 به سمت ایستگاههای بعدی بطور قابل ملاحظه ای بیشتر شده و از کیفیت آب رودخانه کاسته شده است. با این وجود در ایستگاه آخر با توجه به افزایش دبی و توان خودپالایی رودخانه، آلودگیکمتر و شاخص کیفیت آب وضعیت بهتری را نشان میدهد. بطور کلی شاخص کیفیت آب NSF ،شاخصی مناسب جهت طبقه بندی گل گل میباشد.

کیفیت آب، شاخص NSFWQI ،رودخانه گل گل