مصطفی جیبا - کارشناس ارشد آموزش بهداشت، گروه بهداشت عمومی و مرکز تحقیقات بیماریهای عفونی و گرمسیری، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز، ایران
فرشته زمانی علویجه - استادیار، گروه آموزش و ارتقا سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
مرضیه عربان - استادیار، گروه بهداشت عمومی و مرکز تحقیقات بیماریهای عفونی و گرمسیری، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز، ایران
آرش سلحشوری - دانشجوی دکترای تخصصی آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، کارشناس ستاد گسترش شبکه، مرکز بهداشت ایذه، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، ایران

زمینه و هدف: بیماران ریوی اسمیر مثبت گاهی به علل مختلف درمان خود را قطع میکنند و باعث شیوع سل مقاوم به درمان در جامعه میشوند. این پژوهش به منظور تبیین عوامل اجتماعی موثر بر قطع درمان بیماران مبتلا به سل انجام شد. مواد و روشها: این مطالعه بخشی از یک تحقیق کیفی است که در آن از نمونه گیری مبتنی بر هدف با حداکثر تنوع استفاده شده است. تولید دادهها از طریق مصاحبه عمیق با 26 بیمار، 5 نفر اعضای خانواده آنها و 6 ناظر بر درمان و همچنین مشاهده پرونده بیماران، اطلاعات ثبت شده در برنامه register Tuberculosis و دفتر ثبت نام بیماران مبتلا به سل در مراکز بهداشت شهرستانها، حاصلگردید. مصاحبه به صورت سازمان نیافته تا رسیدن به اشباع دادهها ادامه یافت. تحلیل دادهها با مقایسه مداوم و همزمان با جمع آوری آنها صورت گرفت. همچنین از شرکت کنندگان جهت شرکت در مطالعه رضایت آگاهانه کسب گردید.یافتهها: در نتیجه تحلیل دادهها، عوامل اجتماعی موثر بر قطع درمان بیماران مبتلا به سل در 6 طبقه فرعی شامل ضعف حمایت اجتماعی، انگ و بدنامی ناشی از ابتلا به سل، مسایل مربوط به کار، فقیر بودن، زندانی شدن و استعمال مواد مخدر در طول درمان بودند.نتیجه گیری: براساس نتایج مطالعه، بایستی جهت کاهش موانع اجتماعی موثر بر قطع درمان و آموزش موثر بیماران، افراد خانواده آنها و ناظرین بر درمان، مداخلات مناسبی طراحی و اجرا نمود.

عوامل اجتماعی، قطع درمان سل، مطالعه کیفی