ابوالفضل شاه آبادی - عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا، همدان
راضیه داوری کیش - کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان

نقش روزافزون سرریز فناوری در افزایش رقابت پذیری، نوآوری، تنوع تولید، افزایش کیفیت کالاها، بهبود توزیع، افزایش مزیت نسبی، نهایتا دستیابی به اهداف اقتصادی را محقق میسازد و اهمیت آن را در کنار فناوری داخلی نمایان می-سازد. با وجود اینکه انتقال و جذب فناوری از کانال واردات میتواند ابزاری موثر در رشد و توسعه اقتصادی کشورها به شمار آید. اماجذب سرریز فناوری تابع ظرفیت جذب است. کشورهای دارای فراوانی منابع به پشتوانه ثروت های طبیعی توان بالقوه ای برای توسعه سرمایه انسانی و سرریز فناوری از شرکای تجاری از کانال واردات واسطه ای و سرمایه ای برخوردارند، اما با بررسی دقیق وضعیت کشورهای دارای فراوانی منابع طبیعی دیده میشود برخی از آنان در جذب سرریز فناوری خارجی موفق و برخی نیز ناموفق عمل نموده اند که این امر در گرو وضعیت شاخصهای نهادی از قبیل آزادی اقتصادی است؛ چرا که بهبود شاخص آزادی اقتصادی موجب استفاده مناسب از درآمدهای ارزی حاصل از منابع طبیعی در راستای ارتقاء اقتصاد دانش بنیان و بهبود ظرفیت جذب سرریز فناوری از کانال واردات کالا میگردد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر فراوانی منابع طبیعی از کانال آزادی اقتصادی در کشورهای منتخب دارای فراوانی منابع طبیعی طی دوره زمانی 2014-1996 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته(GMM) است. نتایج برآورد نشان می دهد، تاثیر متغیرهای فراوانی منابع طبیعی از کانال اجزای شاخص آزادی اقتصادی، تولید ناخالص داخلی سرانه و نرخ تورم بر جذب سرریز فناوری، مثبت و معنادار است، همچنین نتایج تخمین بیانگر تاثیر منفی و معنادار متغیر نرخ ارز واقعی بر جذب سرریز فناوری است.

جذب سرریز فناوری، واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای، آزادی اقتصادی، فراوانی منابع طبیعی