محمدحسین رزاقی - دانشجوی دکتری، گروه علوم باغبانی و فضای سبز، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران و پژوهشگر، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
سیامک کلانتری - دانشیار گروه علوم باغبانی و فضای سبز، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
محمدعلی آقاجانی - استادیار بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی، گرگان، ایران
علی رضا قدس ولی - دانشیار، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

به منظور بررسی تاثیر مراحل مختلف فرآیند درجه بندی )سورتینگ( میوه ها بر گسترش بیماری های پس از برداشت پرتقال، تحقیقی درقالب دو آزمایش مستقل صورت پذیرفت. در آزمایش نخست، نمونه گیری از میوه ها در هنگام ورود به کارگاه )شاهد( و پس از پایان هر یک از مراحل شامل شستشو با غوطه وری در آب، شستشو با آبفشان آب گرم حاوی قارچ کش، واکس زنی، درجه بندی، همچنین باحذف مرحله شستشو با آبفشان آب گرم حاوی قارچ کش از دو مرحله پایانی فرآیند )واکس زنی، درجه بندی( انجام گرفت. میزان پوسیدگی میوه ها در سه مرحله ) 7 ، 14 و 21 روز نگهداری در اتاقک رشد با شرایط مناسب برای رشد عامل های پوسیدگی( ارزیابیشد. در آزمایش دوم میوه های شاهد و محصول نهایی فرآیند درجه بندی )پرتقال واکس خورده در دو حالت استفاده و بدون استفاده از آب گرم حاوی قارچ کش( به مدت 45 روز در سردخانه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیماری های کپک سبز، کپک آبی و پوسیدگیترش بیماری های شایع پرتقال است. اختلاف معنی دار آماری بین تیمار درجه بندی در دو حالت استفاده و بدون استفاده از آب گرم حاوی قارچ کش مشاهده نشد ) 05 / 0 ≥ P (. تیمار شاهد با 5 / 9 ، 3 / 33 و 3 / 33 درصد رخداد کل بیماری ها، به ترتیب طی مراحل ارزیابی7 ، 14 و 21 روز، کمترین میزان را در بین تیمارها داشت. در آزمایش دوم نیز میزان رخداد بیماری به طور معنی داری ) 05 / 0 ≥ P( در میوه های شاهد کمتر از دو تیمار دیگر بود. به طورکلی فرآیند درجه بندی، در وضعیت کنونی، موجب افزایش بیماری های پس از برداشت شده و آب گرم حاوی قارچ کش و واکس نتوانسته اند که میزان پوسیدگی ایجادشده در نتیجه فرآیند درجه بندی را کاهش دهند

رخداد بیماری، کپک آبی، کپک سبز، میانگین شدت بیماری