محمدعلی رستمی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان
ارژنگ جوادی - دانشیار، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی کرج
محسن حیدری سلطان آبادی - استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان
عباس مهدی نیا - مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان رضوی

یکی از مواردی که در انتخاب تراکتورهای وارداتی و ساخت داخل باید مورد توجه قرار گیرد راحتی کاربر از نظر دسترسی به قسمت های کنترلی و راحتی سوار شدن می باشد. این تحقیق به منظور بررسی سازگاری بعضی از تراکتورهای وارداتی و ساخت داخل با اندازه و محدودیت حرکتی اعضای کاربران انجام گردید. چهار نوع تراکتور مورد مطالعه شامل مسی فرگوسن 285، مسی فرگوسن 399، والترا و نیوهلند بودند. در این طرح ابتدا داده های تن سنجی مورد نیاز، در پنج استان کشور برای 250 نفر از کاربران تراکتورها به طور تصادفی، اندازه گیری شد. سپس برخی مشخصات تراکتورها با داده های نظیر تن سنجی صدک های پنجم و نود و پنجم کاربران مقایسه گردید. نتایج به دست آمده نشان داد فاصله جاپایی تراکتورهای مطالعه شده از زمین و ارتفاع پلکان های آنها زیاد بود و با افزایش تعداد پلکان های تراکتورها و کاهش ارتفاع آنها می توان وضعیت مطلوب را ایجاد نمود. عمق صندلی تراکتورهای نیوهلند و والترا برای رانندگان صدک پنجم زیاد بوده و در نظر گرفتن پشتی مناسب که ضخامت آن قابل تغییر باشد برای رفع مشکل پیشنهاد گردید. بررسی ها نشان داد، عمق صندلی تراکتورهای مسی فرگوسن 285 و 399 کوتاه تر از طول ران رانندگان صدک نود و پنجم بود و نیاز به افزایش 10 سانتی متر به عمق صندلی آن ها می باشد. ارتفاع پشتی صندلی تراکتورها برای رانندگان صدک پنجم و نود و پنجم کوتاه بود. در تراکتورهای مسی فرگوسن 285 و والترا فاصله فلکه فرمان از نقطه مرجع صندلی بیشتر از طول دست رانندگان صدک پنجم بود. بنابراین دست رانندگان برای تسلط مطلوب بر فرمان کوتاه ارزیابی گردید. بررسی ها نشان داد که رانندگان برای دسترسی به اهرم دنده در تراکتور مسی فرگوسن 399 دچار مشکل هستند و افزایش گستره جابه جایی صندلی برای تسلط بهتر رانندگان روی اهرم دنده به میزان 5 تا 10 سانتی متر توصیه شد.

ارگونومی، تراکتور، تن سنجی