نعمت اله صداقت - کارشناس ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت اله پیردشتی - دانشیارگروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سیده ارحامه فلاح شمسی - دانشجوی دکتری زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
عبدالرضا رنجبر - کارشناس ارشد بیماری های گیاهی موسسه تحقیقات برنج کشور – معاونت مازندران (آمل)

به منظور بررسی اثر تیمار محلول پاشی عناصر سیلیس (5 در هزار)، پتاسیم (2 در هزار) و روی (2 در هزار) بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد، درصد خسارت بیماری بلاست گردن خوشه و درصد آلودگی کرم ساقه خوار نواری در رقم طارم هاشمی، آزمایشی به صورت پژوهش در مزرعه در سال 1391 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمار محلول پاشی بر تمامی صفات به جز طول خوشه، وزن هزار دانه و تعداد پنجه معنی دار بود. بر اساس نتایج مقایسه میانگین، بیش ترین میزان عملکرد دانه (4518 کیلوگرم در هکتار)، تعداد دانه در خوشه (185/2)، تعداد دانه پر (174/6)، درصد باروری خوشه (94/3 درصد) و کم ترین تعداد دانه پوک در خوشه (10/6) و کم ترین درصد خسارت بلاست (3 درصد) و کرم ساقه خوار برنج (0/3 و 1/2 درصد به ترتیب درصد آلودگی و سفید شدن خوشه) در تیمار محلول پاشی سیلیس به-دست آمد. هم چنین، همبستگی منفی و معنی داری بین تعداد دانه پر و درصد آلودگی بلاست (**0/71- =r)، درصد آلودگی کرم ساقه خوار (**0/72- =r) و سفید شدن خوشه (0/89- =r) در سطح احتمال یک درصد مشاهده شد. با توجه به نتایج به دست آمده محلول پاشی عناصر روی، سیلیس و پتاسیم توانست عملکرد دانه (افزایش حدود 2 تا 14 درصدی) را همراه با کاهش خسارت کرم ساقه خوار (حدود 9 تا 87 درصد) و بلاست گردن خوشه (حدود 27 تا 87 درصد) بهبود بخشد. از بین عناصر محلول پاشی شده نیز سیلیس بیش ترین اثر مثبت را بر صفات مورد مطالعه داشت.

برنج، بلاست، سیلیس، کرم ساق هخوار، محلول پاشی