مریم علیزاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه مهندسی آبیاری، دانشکده کشاورزی کرج، دانشگاه تهران
فرهاد میرزایی - استادیارگروه مهندسی آبیاری، دانشکده کشاورزی کرج، دانشگاه تهران
تیمور سهرابی - استادگروه مهندسی آبیاری، دانشکده کشاورزی کرج، دانشگاه تهران
مسعود کاووسی - دانشیار موسسه تحقیقات برنج کشور

مدیریت آب در خاک های ترکدار شالیزاری، یک مسیله مهم در کشت برنج است. به منظور بررسی اثر کاه و کلش برنج و زیولیت بر وضعیت فیزیکی خاک های ترکدار شالیزاری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در موسسه تحقیقات برنج کشور اجرا شد . در این مطالعه، فاکتور کاه و کلش در چهار سطح صفر، 0/5، 1 و 1/5 درصد ، فاکتور زیولیت در چهار سطح صفر، 8، 16، 24 تن در هکتار ، هم چنین مراحل رطوبتی خاک در 5 سطح مورد بررسی قرار گرفت. فاصله گرفتن خاک از جدار ظرف، عرض ترک های ایجاد شده، روزهای رسیدن به ترک با عرض معین، جرم مخصوص ظاهری و سطح مقطع ترک ها اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که افزودن سطوح بالای بقایای گیاهی سبب به تاخیر انداختن بروز ترک با عرض معین می گردد، این در حالی است که افزودن زیولیت ثیر چشمگیری در به خیر انداختن ترک نداشت . هم چنین جرم مخصوص ظاهری و سطح مقطع ترک دارای همبستگی بالایی 0/904 تا 0/966 بوده و با افزایش سطح مقطع ترک، جرم مخصوص ظاهری روند افزایشی داشت. در نهایت می توان نتیجه گرفت افزودن بقایای گیاهی به خاک، سبب از بین رفتن ترک های موجود و بازگشت سریعتر خاک به حالت اولیه می گردد.

زیولیت، بقایای گیاهی، خاک های شالیزاری، ترک