ارزیابی روند تغییرات کاربری اراضی با استفاده از فنآوری سنجش از دور و ارتباط آن با روندجریان رودخانه ها (مطالعه موردی: زیر حوضه های شرق دریاچه ارومیه)

روند نزولی تراز آبی دریاچه ارومیه یکی از مشکلات جدی برای شمال غرب ایران و از بعد ملی نیز نگرانی هایی به همراه داشته است . این تحقیق دلایل احتمالی این معضل را با برآورد روند در سری زمانی متغیرهای آب و هواشناسی و ارزیابی تغییرات کاربری اراضی شرق این حوضه با استفاده از تصاویر ماهوارهای به انجام می رساند. بدین منظور چهار روش آماری غیر پارامتری تحلیل روند شامل: من-کندال، تایل -سن، اسپیرمن و سنس تی و اطلاعات 18 ایستگاه هواشناسی و آب سنجی واقع در منطقه به کار گرفته شدند. علاوه بر آن، با استفاده از تصاویر سال های 1976، 1989، 2002، 2011 ماهواره لندست، کاربری اراضی منطقه و تغییرات آن با روش های مختلف طبقه بندی تصاویر شامل : حداکثر شباهت، حداقل فاصله و فاصله ماهالانوبیز تعیین گردید. نتایج بخش اول، روند معنی دار افزایشی دما را در کل منطقه نشان داد که در مورد بارندگی این چنین نبود. همچنین نتایج، روند کاهشی را برای دبی بخصوص در ایستگاه های پایین دست تایید کردند. برای بخش طبقه بندی کاربری اراضی، نتایج نشان داد تغییرات عمده ای در کاربری منطقه بوده است. بطوریکه مساحت اراضی آبی، باغی و دیم بترتیب 412، 485، 672 درصد طی 35 سال اخیر افزایش داشته است از طرفی نیز اراضی مرتعی با 34 درصد کاهش همراه بوده اند. در نهایت بررسی رابطه تغییرات جریان رودخانه ها با تغییرات همزمان دما و بارش و یکبار با تغییرات همزمان دما، بارش و سطح اراضی آبی نشان داد که بیشترین همبستگی تغییرات دبی با تغییرات سطح کشت آبی و سپس با دما می باشد و در هیچ مورد با تغییرات بارش همبستگی معنی داری وجود نداشته است.

Keywords:

روند , روش های غیرپارامتری , کاربری اراضی , فنآوری سنجش از دور , حوضه دریاچه ارومیه