اثر شیب و نوع پوشش گیاهی بر میزان ترسیب کربن خاک در مراتع خشک و نیمه خشک شمالغرب ایران (مطالعه موردی: مراتع خانقاه سرخ ارومیه)

در این تحقیق برای بررسی اثر شیب و تغییرات پوشش گیاهی بر میزان ترسیب کربن و برخی دیگر از ویژگی های خاک، مراتع حوزه آبخیز خانقاه سرخ انتخاب گردید. پس از شناسایی سه تیپ گیاهی، که هر کدام دارای دو کلاس شیب 10-30 درصد و 30-50 درصد بودند، اقدام به نمونه گیری از عمق 0-30 سانتی متری خاک از هر تیپ کرده و کربن ترسیب شده به همراه برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک مورد آزمایش قرار گرفت نتایج نشان داد که تیپ های مورد بررسی در این تحقیق Pteropyrum aucheri- Astragalus microcephulus، Astragalous microcephalus- Acanthophyllum microcephalum و Pteropyrum aucheri- Prangus uloptera به ترتیب 96/10 ، 73/84، 25/85 تن در هکتار، کربن آلی را ترسیب کرده اند. به طور کل، تیپ های گیاهی مورد بررسی در شیب های 10-30 درصد، میزان ترسیب کربن خاک بیشتری به نسبت تیپ های موجود در شیب، 30-50 درصد، به استثناء تیپ گیاهی Pteropyrum aucheri- Astragalus microcephulus از خود نشان دادند . تیپ های گیاهی مورد مطالعه، در مجموع، به ترتیب 19220، 14768، 10570 دلار به ازای هر هکتار، ارزش اقتصادی حاصل از پالایش کربن اتمسفری را دارا می باشند . نتایج مقایسه میانگین در مورد بررسی اثر تغییرات پوشش گیاهی و شیب بر برخی از خصوصیات خاک تیپ های گیاهی نشان داد که برای بیشتر خصوصیات خاک درجه شیب و نوع تیپ های گیاهی تاثیر معنی داری P<0.01 داشته اند. نتایج کلی این پژوهش نشان داد که حفظ و بهره برداری مناسب از پوشش گیاهی در شیب های پایی نتر میتواند منجر به حفظ ذخیره کربن آلی خاک در مناطق خشک و نیمه خشک گردد

Keywords:

ترسیب کربن خاک , پوشش گیاهی , خانقاه سرخ ارومیه , درجه شیب , مراتع