اثر سطوح مختلف آب، تراکم بوته و آرایشکاشت بر بهره وری آب ذرت دانه ای درسیستمآبیاری قطرهای نواری زیرسطحی

یکی از اهداف مهم آبیاری استفاده بهینه از واحد حجم آب در شرایط محدود منابع آب می باشد. در زراعت ذرت تراکم بوته و آرایش کاشت مناسب از گزینه های مهم برای افزایش بهره وری آب می باشد. برای رسیدن به این هدف آزمایشی به مدت سه سال در استان خراسان رضوی بر روی ذرت دانه ای رقم کرج 700 بصورت طرح کرت های نواری خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آبیاری قطره ای زیرسطحی در سه سطح مختلف آب 50، 75، 100 درصد نیاز آبی کامل در کرت های عمودی و تیمارهای تراکم بوته مشتمل بر سه تراکم 65، 75 و 85 هزار بوته در هکتار در کرت های افقی اجرا شدند. همچنین در کرت های فرعی آزمایش دو آرایش کاشت یک ردیفه و دو ردیفه برروی پشته هایی به عرض 75 سانتی متر کشت گردید. نتایج نشان داد که تنها عملکرد دانه در هر سه سال تحت تاثیر تیمار میزان آب آبیاری قرار گرفت و تیمارهای دیگر این صفت را تحت تاثیر قرار نداند. بیشترین مقدار عملکرد دانه در طول سه سال اجرای طرح مربوط به تیمار 100 درصد تامین نیاز آبی و کمترین آن در تیمار 50 درصد تامین نیاز آبی مشاهده گردید. اثر تیمار سطوح آبیاری بر کارایی مصرف آب به جزء سال اول در دو سال دیگر اختلاف معنی داری درسطح 1% از خود نشان داد. گر چه در سال اول اثر هیچ کدام از تیمارها بر کارایی مصرف آب معنی دار نشد ولی در هر سه سال بالاترین میزان کارایی مصرف آب از تیمار 100 % تامین نیاز آبی حاصل شد. همچنین سه میزان تراکم بوته و دو روش کاشت نیز در این عامل از نظر آماری با یکدیگر تفاوت معنی داری نداشتند. ارتفاع بوته در تمامی سال ها تحت تاثیر مقدار آب قرار گرفت همچنین این صفت در سال های دوم و سوم تحت تاثیر روش کاشت نیز قرار گرفت. بیشترین ارتفاع بوته در تیمار 100 درصد نیاز آبی و کمترین آن در تیمار 50 درصد نیاز آبی بود. وزن 300 دانه در بین تیمارهای مختلف در سال دوم تحت تاثیر روش کاشت قرار گرفت و در سال سوم سطوح آبیاری نیز این صفت را تحت تاثیر قرار داد.

Keywords:

آبیاری قطره ای , آرایش کاشت , تراکم بوته , کارایی مصرف آب , ذرت دانه ای