نجمه نمازی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه ، خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
محمدحسن صالحی - استاد گروه ، خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
جهانگرد محمدی - دانشیار گروه ،خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

از راه های ورود و تجمع فلزات سنگین در اراضی کشاورزی فرونشست های اتمسفری می باشد. مطالعه ترکیب شیمیایی غبارات اتمسفری به دلیل تاثیر آن ها روی اتمسفر و سلامت انسان، امروزه مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. این مطالعه به منظور بررسی تغییرات مکانی و زمانی فلزات سنگین موجود در غبارات اتمسفری منطقه لنجانات اصفهان انجام گردیده است. نمونه برداری از 60 نقطه با ارتفاع تقریبا یکسان در منطقه با استفاده از تله های شیشهای طی چهار فصل سال، انجام و وزن کل غبارات و میزان عناصر سنگین کادمیم، سرب، روی، مس و نیکل در آن ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد میانگین مقدار فرونشست غبارات به جز فصل بهار با پاییز در تمام فصول، اختلاف بسیار معنی داری باهم دارند. میانگین غلظت عناصر مورد مطالعه در اکثر فصول با یکدیگر تفاوت معنی دار داشت. میانگین غلظت عناصر سرب و کادمیم در تمام فصول و عنصر روی به جز فصل بهار، بالاتر از حد مجاز گزارش شده برای خاک بود. بین غلظت برخی از عناصر، همبستگی بسیار معنی داری وجود داشت که می تواند نشا ن دهنده ی منشا مشترک آن ه ا باشد . تفسیر نقشه های کریجینگ نشان داد که آلودگی منطقه به فلزات روی، سرب و کادمیم بیشتر تحت کنترل معدن سرب و روی موجود در منطقهمی باشد. میزان هم خوانی، نشان دهنده تفاوت زیاد نقشههای هر عنصر در فصول مختلف بود که این تفاوت ها به عوامل مختلفی از جمله سرعت باد و تغییر جهت آن، میزان و نوع فعالیت معادن و صنایع و میزان رطوبت خاک و هوا ارتباط داشته است و نشان دهنده این است که تفسیر داده های غبار بر اساس یک فصل می تواند گمراه کننده باشد

فلزات سنگین، فصل، غبارات اتمسفری