علیرضا یدوی - دانشیارگروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج
زینب یوسف پور - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات،دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی و شیمیایی بر خصوصیات شیمیایی خاک و غلظت عناصر در برگ و دانه آفتابگردان، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در تابستان 1390 در مزرعهای در ایوانغرب ( استان ایلام) اجرا شد. فاکتور اصلی شامل چهار سطح کود شیمیایی نیتروژن و فسفر 0، 33، 66 و 100 درصد کود شیمیایی نیتروژن و فسفر مورد نیاز ) و فاکتور فرعی شامل فاکتوریل کاربرد کود زیستی نیتروکسین و فسفات بارور 2 هرکدام در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) بود. نتایج نشان داد که برهمکنش کود شیمیایی و فسفات بارور 2 بر غلظت پتاسیم دانه اثر معنیداری داشت، به طوریکه در سطوح 0، 66 و 100 درصد کود شیمیایی به ترتیب با کاربرد فسفات بارور 2 افزایش 23/30، 31/28، 31/32، 11/41 درصدی در مقدار پتاسیم بذر نسبت به عدم کاربرد آن ایجاد شد . کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی و نیتروکسین بر میزان فسفر بذر اثر افزایشی معنی داری داشتند، به طوریکه بیش ترین میزان این عنصر 1108/28 میلی گرم در کیلوگرم مربوط به سطح کاربرد 100 درصد کود شیمیایی و تلقیح با نیتروکسین بود. کاربرد 100 درصد کود شیمیایی مورد نیاز و همچنین کود زیستی فسفات بارور 2 به ترتیب باعث افزایش 10/6 و 3/7 درصدی نیتروژن بذر شدند. نیتروکسین و فسفات بارور 2 بر میزان فسفر قابل جذب خاک تاثیر معنی داری داشتند، به طوری که کاربرد نیتروکسین و فسفات بارور 2 به ترتیب باعث افزایش 12/75 و 23/64 درصدی میزان فسفر قابل جذب در خاک نسبت به عدم کاربرد آنها شده است. در نهایت نتایج نشان داد که کاربرد کودهای زیستی نیتروکسین و فسفات بارور 2 به همراه کودهای شیمیایی از طریق تامین بخشی از عناصر مورد نیاز گیاه باعث کاهش مصرف کودهای شیمیایی میشود

آفتابگردان، عناصر بذر، فسفات بارور 2، کود زیستی، کود شیمیایی، نیتروکسین