امیر نیک زمان - دانشجوی کارشناسی اردش علوم کتابداری و اطلاع رسانی
رحمت الله فتاحی - استاد دانشگاه فردوسی مشهد

هدف: بررسی چگونگی بسط عبارت جستجوی موضوعی و میزان همخوانی عبارت های بسط یافته با سر عنوان های موضوعی فارسی و مقایسه الگوهای بسط جستجوی موضوعی دانشجویان از دو بعد متغیرهای واژگانی و زمینه ای در حوزه موضوعی کشاورزی (حوزه علوم کاربردی) و حوزه های موضوعی کتابداری، علوم تربیتی و روان شناسی (حوزه علوم انسانی) هدف این پژوهش است. روش: داده ها با استفاده از روش ثبت داد و گرفت (فیلمبرداری الکترونیکی فرایند تعامل کاربران هنگام جستجو در فهرست رایانه ای کتابخانه) گردآوری و مقوله بندی (دسته بندی) آن ها با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام گرفت. یافته ها: تنوع بسیار زیادی در انواع حالت های بسط جستجو وجود دارد؛ میان رفتار بسط جستجوی دانشجویان دانشکده کشاورزی و دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی به لحاظ انواع حالت های بسط جستجو با استفاده از انواع متغیرهای زمینه ای و زبان شناختی و تعداد تغییرهای انجام شده درهر بسط جستجو در بیشتر موارد تفاوت معناداری وجود ندارد؛ به طور کلی 1) دانشجویان دانشکده کشاورزی و دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، هنگام بسط جستجو از متغیر زبان شناختی بیش از متغیر زمینه ای استفاده می کنند؛ 2) دانشجویان دانشکده های مذکور، در ببیشتر اقات بسط جستجوی خود را با استفاده از یک تغییر به انجام می رسانند؛ و 3) تغییر در نوع فیلد جستجو هنگام بسط جستجو بیشتر در مورد فیلدهای عمومی، عنوان و موضوع رخ می دهد.

بسط جستجو، جستجوی موضوعی، سر عنوان های موضوعی فارسی، همخوانی واژگانی، فهرست های ریانه ای، تحلیل محتوا