مرتضی فولادیان

امر پرواز از بدو عمومیت و اوج به عنوان وسیله ای مهم و اساسی برای مسافرت همواره مورد توجه خاص دو لت ها با توجه به فواید اقتصادی ، سیاسی و ... که داشت بوده است. لذا این صفت با توجه به عنایت خاصی که دولت ها به آن مبذول می داشتند همواره دست آویزی برای اعلام اعتراضات سیاسی و یا حملات گروه های تروریستی بوده است. جوامع بین المللی در پی صدماتی که این گونه عوامل بر مسایل مختلف حکومتی آنان وارد می نمود درصدد تصویب چند سند بین المللی برآمدند تا جنبشی همه جانبه را علیه پدیده ی هواپیماربایی و اقدامات علیه پرواز که روز به روز در حال گسترش بود و بر شمار آن افزوده می شود آغاز کنند. بنابراین کنوانسیون راجع به جرایم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما ( توکیو ) ، قرارداد بین المللی راجع به جلوگیری از تصرف غیرقانون ی هواپیما ( لاهه ) کنوانسیون راجع به هواپیماربایی و اقدامات علیه امنیت پرواز می باشد را تصویب نمودند. پس از آن به تصویب کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیر قانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری (مونترال) پرداختند.ا ین سه کنوانس یون تنها شامل هواپیماها ی کشوری در حال پرواز بوده و اقدامات انجام شده علیه هواپیماهای دولتی یعنی هواپیماهایی که در راه مقاصد نظامی ، گمرکی و پلیسی مورد استفاده قرار می گیرند را در بر نمی گیرد. این کنوانسیون ها علاوه بر جرم انگاری هواپیماربایی و اقدامات علیه پرواز مقرراتی راجع به نحوه تعقیب و استرداد و وظایف دولت ها و فرمانده ی هواپیما ا یجاد نموده اند. قانونگذار ایران نیز هر سه کنوانسیون مذکور را مورد تصویب قرار داده و به جرم انگاری این موارد در قوانین موضوعه پرداخته است.

هواپیماربایی ، اقدامات علیه امنیت پرواز ، کنوانسیون های بین المللی ،هواپیمایی کشوری ، هواپیمای درحال پرواز