بررسی عقد معلق در فقه و حقوق ایران

تنجیز در برابر تعلیق قرارداد است. فقها در صحت و بطلان تعلیق در انشا و منشا اختلاف کرده اند، برخی تعلیق در انشا را باطل و تعلیق در منشا را جایز دانسته و بعضی عکس این را گفته اند. مشهور فقها عقد معلق را باطل دانسته و معتقندند که تنجیز یکی از شرایط عقد محسوب می شود. از میان فقهای امامیه تنها شیخ انصاری مباحث مستقلی در باب تعلیق و تنجیز ذیل احکام عقد بیع، در کتاب مکاسببه این مطلب اختصاص داده است. قانون مدنی نیز در بیان وضعیت آن بیان صریحی ندارد. در م 184 قانون مدنی معلق یکی از اقسام بیع به شمار رفته ولی در بیان احکام و آثار و اوصاف معلق علیه مطلبی به چشم نمی خورد و فقط عقد ضمان و نکاح و طلاق را بهصورت معلق باطل معرفی کرده است و نسبت به بقیه عقود نظری نداده است. بزرگان علم حقوق اما تعلیق در انشا را باطل دانسته اند و تعلیق منشا را اصولا صحیح می دانند، غیر از مواردی چون عقد ضمان و نکاح و طلاق که در قانون باطل شمرده شده است . در عقد معلق با تحقق معلق علیه، اثر عقد ایجاد می شود و به نظر می رسد تحقق معلق علیه موید ناقل بودن شرط است و تا قبل از حصول معلق علیه، اثر حقوق ایجاد نمی شود.

Keywords:

انشا , منشا , معلق علیه , عقد معلق , تنجیز