تاثیر امر به معروف و نهی از منکر در جامعه و ضرورت اولویت های آن

انسان بعنوان موجودی با فرهنگ برای حفظ روابط اجتماعی و ارزش های اخلاقی، از طرق مختلف پدیده نظم اجتماعی را سامان می دهد؛ بنابراین هرگاه ارزش های اجتماعی، قواعد رفتاری و هنجاری رعایت نشود، نظم اجتماعی آسیب می بیند. این امر منجر به شکل گیری انحرافات و کج روی اجتماعی می شود. جوامع بشری همواره در گرداب انحرافات اخلاقی و اجتماعی فرورفته اند و باعث زوال درونی خود شده اند. انحرافات یا کجروی در جامعه شناسی غالبا انحرافات اجتماعی نامیده می شود؛ شیوه ای رفتاری که برخلاف وفاقجامعه است و عدم همنوایی با یک هنجار یا مجموعه ای از هنجارهایی که مورد قبول اکثریت اعضای یک جامعه است، را می توان انحراف اجتماعی نامید )احمدی، 1387 : 4 (؛ بطورکلی، انحراف پدیده ای اجتماعی است که هیچ شیوه مطلق یا جهانی برای تعریف آن وجود ندارد؛ چرا که انحرافات اجتماعی در ارتباط با زمان، مکان و موقعیت اجتماعی افراد و ایدیولوژی های مختلف مادامی که از سرچشمه و منبع وحی الهی سرازیر نشده باشد، نسبی است. از منظر حقوقی، انحرافات اجتماعی عملی است که بوسیله قانون منع شده و مرتکب آن طبق قانون کیفر می بیند )شیخاوندی، 1373 : 48 (؛ حال اگر در جامعه اسلامی، همه اقشار جامعه بصورت زبانی مانع انحرافات گردند و در این راستا امر به معروف و نهی از منکر نمایند، رواج منکر و به حداقل می رسد.با توجه به اینکه امر به معروف و نهی از منکر جزء فروع دین است ولی نسبت به آن بی اعتنایی شده و امروزه کمتر موردتوجه قرار گرفته و مهجور مانده است، در صورتی که قرآن کریم اولین وظیفه همه انبیا را امر به معروف و نهی از منکر بیان می کند و خداوند متعال 124 هزار پیامبر فرستاده است برای بر پا داشتن امر به معروف و نهی از منکر و این موضوع خود گویای ارزش بالای این دو فرضیه نزد خداوند است و به بیان دیگر تمامی پیامبران الهی هستی خویش را فدای اقامه معروفات و ریشه کن کردن منکرات کردند.نظر به پژوهش ها و تحقیقاتی که تاکنون درباره فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر انجام شده است کماکان شاهد عدم شناخت کافی جامعه بشری از این فریضه و تاثیرات آن بر زندگی فردی و اجتماعی می باشیم . امر به معروف و نهی از منکر یکی از ارکان اساسی اسلام و ضامن برپاداشتن همه فرایض اسلامی است . این مقوله مهم شرعی همواره با عکسالعمل های سیاسی داخلی و خارجی همراه بوده است . طرفداران این وظیفه الهی آن را یک دستور الهی و لازم الاجرا معرفی کرده و مخالفان آن برای توجیه نگرش خود به موضوع حقوق بشر و آزادی اشاره کرده اند . شناخت دقیق امر به معروف و نهی از منکر و انجام صحیح این تکلیف الهی می تواند تضمین کننده حقوق و آزادی های فردی باشد . قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل هشتم با تاکید و تایید این فریضه الهی، آن را از جنبه صرفا دینی خارج ساخته و جنبه حقوقی نیز به آن داده است . بررسی اعلامیه جهانی حقوق بشر و سایر کنوانسیون های بین المللی نیز نشان می دهد هیچ گونه ناسازگاری بین این وظیفه الهی و مقررات حقوق بشر وجود ندارد و اجرای صحیح آن می تواند یکی ازراهکارهای حکومت برای اجرای حقوق بشر در ایران باشد .این تحقیق به اعتبار ماهیت و روش تحقیق، توصیفی است و روش توصیفی تحقیقی است که فقط در سطح توصیف وتبیین موضوع انجام می شود. در مجموع باید گفت که شیوه نگارش این تحقیق به صورت کتابخانه ای می باشد که بااستناد به آیات و روایات و از طریق بررسی مدارک و کتب انجام گرفته است.نگارنده سعی دارد در پاسخ این سوال که آیا در حکومت اسلامی فقط صاحبان قدرت و ابزارهای قدرتمند باید امر به معروف و نهی از منکر نمایند ، این نظر که فقط قدرت و افرادی ویژه و وابسته به حکومت اسلامی باید امر به معروف ونهی از منکر نمایند؛ را رد کند. نگارنده درصدد اثبات این فرضیه است که در آموزه امر به معروف و نهی از منکر، انجام این دو فریضه توسط انظار عمومی و آحاد مومنین نه تنها باعث هرج و مرج و آشوب طلبی نمی شود، بلکه موجب استحکام پایه های حکومت اسلامی نیز می گردد و در تربیت اجتماع بسیار موثر است.هدف از این تحقیق شناسایی مبانی امر به معروف و نهی از منکر، تعاریف، انواع و شرایط آنها و بررسی شیوه های بکارگیری آن توسط نیروی انتظامی و همچنین بین پرسنل نیروی انتظامی می باشد. در واقع محقق به دنبال این است که بداند با انجام امر به معروف و نهی از منکر، عملکرد و اخلاقیات کارکنان نیروی انتظامی چه تغییراتی می نماید

Keywords:

قرآن , امر به معروف , نهی از منکر , ارتباط اجتماعی , تربیت اجتماعی , پلیس , راهبردها , آسیب ها , امنیت