حرمت ربا وجایگاه آن در فقه وحقوق

ربا هرگز استثناپذیر نبوده و قابل تخصیص نیست. زیرا در زبان شرع به گونه ای مطرح شده که قبح ذاتی آن را می رساند وهرگونه گناهی که به قبح عقلی توصیف شود، از نظر فقاهت تخصیص بردار نیست، بلکه فراگیر بودن و جاودانگی آن برای همیشه محفوظ است. و مواردی که به نظر می رسد استثنا گردیده، با دقت در متون روایات مربوط، روشن می گردد که دراساس، ربا نیست، بلکه صورت ربا را دارد، و به اصطلاح، از باب تخصص خارج است، نه به گونه تخصیص، زیرا خردمندانه نیست، ربا که با )اعلام جنگ با خدا و رسول( برابر است، در پاره ای جاها روا گردد. همان گونه که ظلم و خیانت با حفظعنوان در هیچ جا روا نیست و هرگونه عمل زشتی که زشتی آن، لازم مساوی آن باشد، روا نخواهد بود. قبحهای عقلی، هرگز استثنا پذیر نیستند. از این رو، مسایلی را که شماری، زیر عنوان )حیله های شرعی( برای فرار از ربا ، مطرح می کنند، با حفظ ماهیت واقعیربوی بودن آن، و دارا بودن بار منفی، که همان مفسده اجتماعی و قبح عقلی آن است، در خور پذیرش نیست. روایاتی که در این زمینه ارایه می دهند، تنها ناظر به ربای حکمی است، نه ربای واقعی که توضیح آن خواهد آمد.

Keywords:

ربا , فقه و حقوق , ربا خواری , مفاسد اجتماعی