مهران خسروتاش - کارشناس مهندسی استخراج معدن، کارگاه قطارشهری میدان الله، شیراز
محمد خسروتاش - کارشناس ارشد مهندسی معدن وتونل، شرکت ساختمانی بام راه ، تهران

سیستم تهویه ، باید قادر به تهیه کمیت و کیفیت مناسبی از هوا باشد، که به تناسب نیاز بین قسمتهای مختلف فضای زیرزمینی ، توزیع گردد. تهویه یکی از جدی ترین مسائلی است که در هنگام طراحی و شروع اجرای هر پروژه معدنی یا تونل سازی باید در نظر گرفته شود و بدون تهویه انجام هیچ فعالیتی در آن ممکن نخواهد بود . این مسئله بویژه در مورد فضاهایی که میزان تولید آلاینده ها در آنها زیاد بوده و یا دهانه ارتباطی آنها با هوای آزاد فاصله زیاد می گیرد، حائز اهمیت است. اهدافی که در طراحی سیستم تهویه تونلهای قطار شهری شیراز دنبال شده است عبارتند از : انطباق سیستم تهویه با شرایط حفاری مکانیزه ، کاهش مصرف انرژی، بهبود وضعیت تهویه تونلها و قابلیت انتخاب شدت جریان هوای ارسالی به جبهه کار در هر لحظه. بنابر این سیستم تهویه متمرکز ، ملاک عمل قرار گرفته است. سعی بر این بوده که از جدید ترین امکانات روز دنیا نظیر سیستمهای کنترل دور موتور ، وکانالهایی با حداقل نشت و اصطکاک، استفاده گردد. برای طراحی تهویه حین ساخت تونل های مذکور گزینه های متعددی مورد ارزیابی قرار گرفت و طرح های ارایه شده از طرف سازندگان تجهیزات معتبر خارجی و داخلی بررسی شد. بدلیل اختلاف بین آنها و عدم جوابگویی، روش جدیدی جهت برآورد هوای مورد نیاز حمل ونقل ریلی و حفاری مکانیزه و محاسبات فشار، نشت، سرعت عبور هوا در طول تونل به کار رفته است . با شروع حفاری تونلها و اجرای سیستم تهویه، آزمایشات دوره ای به طور مرتب انجام شده و نتایج آن مورد ارزیابی قرار گرفته اند .

سیستم تهویه، فضای زیر زمینی، قطار شهری شیراز، حفاری مکانیزه، سیستم تهویه متمرکز، سیستم کنترل دور موتور