مروری بر روش ماتریس در ارزیابی منطقه برداشت مصالح رودخانه ای و مفاهیم مرتبط با آن (مطالعه موردی: رودخانه دز استان خوزستان)

رودخانه ها از مهمترین منابع طبیعی در هر کشوری محسوبمی شوند، که مدیریت مناسب در برداشت مصالح از آنها امریاجتناب ناپذیر است. چالش بزرگ در زمینه برداشت مصالحرودخانه ای، ارایه راهکارها و روش های مدیریتی مناسب به منظورکاهش اثرات منفی برداشت شن و ماسه از رودخانه ها است. بسیاریاز رودخانه های کشور در اثر برداشت بی رویه شن و ماسه دچارمشکلات فراوانی شده اند. یکی از روشهای بین المللی متداول درزمینه برداشت شن و ماسه از رودخانه ها روش ماتریس می باشد. درروش ماتریس، با توجه به مشخصات رودخانه و منطقه برداشتمصالح، مشخص می گردد که رودخانه پتانسیل برداشت مصالح رادارد یا خیر، و به چه روشی برداشت شن و ماسه از رودخانه می تواندصورت گیرد. در این تحقیق مروری بر روش ماتریس و اجزایتشکیل دهنده ی آن شده است. در ادامه پژوهش برای بازهای ازرودخانه دز در استان خوزستان روش ماتریس به کار برده شدهاست. رودخانه دز در محدوده ی بین سد انحرافی دز تا پل حمیدآباددارای الگوی شریانی میباشد و ماتریس ویژه رودخانه شریانی برایبررسی منطقه برداشت مصالح به کار برده شده است. در نتایجپژوهش، جدول مشخصات منطقه برداشت مصالح رودخانه ای در بازهمورد مطالعه از رودخانه دز ارایه شده است و همچنین یافته هایتحقیق نشان میدهد که روش ماتریس برای رودخانه دز قابلیتکاربرد داشته است و روش برداشت سطحی از نهشته های رسوبیروشی مناسب در بازه مورد مطالعه از این رودخانه می باشد.

Keywords:

برداشت مصالح , رودخانه دز , روش ماتریس , برداشت سطحی , رودخانه شریانی