مفهوم شکل گیری حس مکان از دیدگاه پدیدارشناسی

پدیدارشناسی تفسیری فلسفی است که از سوی فیلسوفان شرح و بسط یافته است اما نزد معماران مورد توجه ویژه ای قرارگرفته است که میزان تحلیل و تفسیرهای پدیدار شناختی را می توان در پنجاه سال اخیر نزد معماران و نظریه پردازان معماری دانست. حس مکان از نظر پدیدار شناسان به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط و احساسات کم و بیش آگاهانه از محیط خود است که شخص را در ارتباطی درونی با محیط قرار می دهد به طوری که فهم و احساس فرد با زمینه معنایی محیط پیوند خورده و یکپارچه می شود. این حس عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی با خصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد خاص می گردد. حس مکان علاوه بر اینکه موجب احساس راحتی از یک محیط می شود از مفاهیم فرهنگی موردنظر مردم، روابط اجتماعی و فرهنگی جامعه در یک مکان مشخص حمایت کرد و باعث یادآوری تجارب گذشته و دستیابی به هویت برای افراد می شود. علاوه بر این حس مکان در معماری به معنای فضا و حس القا است. فضاهای متنوعی در معماری وجود دارد که می توان نسبت به شاخص های گوناگونی آن ها را دسته بندی نمود. محیط و فضاهای ساخته شده اثر متقابلی بر ذهنیات و رفتار انسان دارد. همچنین محیط علاوه بر عناصر کالبدی شامل پیام ها، معانی و رمزهایی است که مردم بر اساس نقش ها و نحوه چیدمان دیگر عوامل، آن را رمزگشایی و درک می کنند. این پژوهش به روش کتابخانه ای می باشد که هدف از انجام آن آشنایی با تاریخچه و ادبیات حس مکان از دیدگاه پدیدارشناسان در معماری می باشد که چگونه می توان آن را در فضاهای معماری یافت یا شرح و بسط داد.

Keywords:

معماری , حس مکان , معمار , نظریه پردازی , پدیدارشناسی