وحید افشین مهر - استادیار دانشگاه پیام نور
مریم اخفش اردستانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه پیام نور

ایران، یکی از سرزمین هایی است که هویت و تاریخ آن در زمینه معماری، در جایگاه شناخته شده ای قرار گرفته است. معماری سنتی ایران، با داشتن ویژگی های منحصربفرد، علاوه بر توجه به زیبایی شناختی و حفظ محیط زیست، نیازهای اقلیمی را به خوبی پاسخگوست. از آنجا که امروزه سایه ای از مشکلات زیست محیطی بر حوزه ی طراحی معماری باعث گشته است که معماری به عنوان یکی از عوامل موثر در مصرف بالای انرژی با چالشی سخت مواجه گردد، معماران معاصر درصدد بهره گیری از فناوری های نو در ترکیب با عناصر سنتی و هماهنگ با اقلیم، برای دست یابی به شاخص های ایجاد مطلوبیت در معماری امروزی و حمایت از محیط زیست برآمدند. با توجه به این موضوع که بناهای سنتی ایرانی نمود کاملی از عملکرد های معمارانه را دارا می باشند و همچنین ضرورت داشتن ساخت و سازهای امروزی موفق، به منظور دست یابی به دانش بومی به بازخوانی اصول طراحی عناصر معماری سنتی باز می گردیم و از سیر تغییر و تحولات آن ها در جهت شناسایی و تبیین جایگاه این عناصر در معماری معاصر، مرزی مشترک برای اتصال آنچه به معماری گذشته تعلق دارد و جهانی که با سرعت در حال پیشرفت می باشد، خلق نموده و از تخریب و فراموشی محیط زیست جلوگیری می نماییم. در این پژوهش گودال باغچه ها با سا بقه ای تاریخی، در اقلیم گرم و خشک ایران و ویژگی های متفاوت خود به عنوان یک عنصر پایه مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت و در پی درک اصول و ارزش های معماری گودال باغچه و توسعه و گسترش روزافزون فناوری های نوین و لزوم استفاده از آن ها با در نظرگیری ارزش های معماری سنتی، به پیوند گذشته و حال و تداوم آن در آینده خواهیم پرداخت. در این تحقیق توصیفی- تحلیلی که مبتنی بر تاریخ و مطالعات کتابخانه ای و اسنادی می باشد، با روش کیفی و استفاده از پارامتر همبستگی به بررسی نقش گودال باغچه ها در معماری گذشته و حال می پردازیم.

گودال باغچه، فناوری نوین، معماری سنتی، اقلیم