سمانه نورانی آزاد - عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور مرکز فسا
شاهین شرافتی - کارشناس آموزش دانشگاه آزاد اسلامی واحد استهبان

هدف اصلی این تحقیق بررسی مزیت نسبی ایران درصادرات گوجه فرنگی است.آمار واطلاعات به صورت سری زمانی در سالهای1386-1344 جمع آوری شده است. بنابراین فرضیه تحقیق این است که ایران در دوره بعد از انقلاب در صادرات گورجه فرنگی تا حدودی دارای مزیت نسبی است به این منظور از شاخصهای مزیت نسبی آشکار شده RCA ، مزیت نسبی آشکار شده متقارن RSCA وشرط هیلمن برای بهینه بودن شاخص مزیت نسبی آشکار شده ،استفاده شده است . نتایج مطالعات نشان میدهد میانگین شاخصهای مزیت نسبی آشکار شده قبل وبعد از انقلاب به ترتیب 64/1و77/4 می باشد ودارای نرخ رشدی معادل 1/905وشاخصهای مزیت نسبی آشکار شده متقارن، قبل وبعد از انقلاب به ترتیب 0/123و0/636 ودارای نرخ رشدی معادل4/142 بوده و اختلاف معنی داری بین آنها وجوددارد.همچنین طبق مقادیر شاخصها جایگاه این محصول دربازار صادراتی ایران بهبود یافته ودرجه اطمینان برای ادامه حضور دربازار جهانی نیز در دوره پس از انقلاب افزایش داشته است. هرچند مزیت نسبی در صادرات این محصول نیز در بین محصولات کشاورزی نسبت به محصولات کشاورزی جهانی حفظ شده ولی این مزیت در طول دوره‌ قبل از انقلاب وسالهای اولیه بعد از انقلاب نوسان‌های زیادی داشته است و یک حالت بی‌ثباتی در این باره مشاهده می‌شودبا این وجودنباید چنین تعبیر کرد که صادرات این محصول باید متوقف شود،چون در سالهای بعد از انقلاب مزیت نسبی در صادرات محصول رشد داشته است. لذا لازم است با استفاده از شیوه های مناسب نسبت به بهبود تولید و بازاریابی این محصول برنامه‌ریزی همه جانبه‌ای صورت گیرد.

شاخص مزیت نسبی آشکار شدهRCA، شاخص مزیت نسبی آشکار شده متقارنRSCA، مزیت نسبی، صادرات غیرنفتی، گوجه فرنگی