فرزاد اسفندیاری - دکترای الهیات علوم قرآن و حدیث، مربی، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور، تهران
الهام کرمی - مدرس مدعو، علوم قرآن وحدیث، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

باتوجه به اینکه روایات بسیارى از شیعه و سنى، با صراحت مى گویند: آیه ابلاغ درباره على (ع) نازل شده است وجای هیچ گونهشک وشبهه ای نمی گذارند؛ اما متاسفانه پیشداوری ها و تعصبهاى مذهبى مانع از آن شده است که حقایق مربوط به این آیه بدونپرده پوشى در اختیار همه مسلمین قرار گیرد، به عنوان مثال فخر رازى که تعصب او در مسایل خاص مذهبى معروف و مشهوراست براى کم اهمیت نشان دادن شان نزول آیه درباره امام علی (ع) این امر را در دهمین احتمال آیه قرار داده و نه احتمال دیگرکه غالبا بسیار سست و واهى و بى ارزش است قبل از آن آورده است! ولى در عین حال در کتاب هاى مختلفى که دانشمندان اهلتسنن، اعم از تفسیر و حدیث و تاریخ نوشته اند، روایات زیادى دیده مى شود که دلالت بر این شان نزول دارند .آنچه بسیاری از روایات مى گویند:این است که ؛ آیه مربوط به هجدهم ذیحجه سال دهم هجرى در سفر حجه الوداع پیامبر اسلاماست، که آن حضرت در بازگشت به سوى مدینه، در مکانى به نام غدیر خم به امر الهى فرمان توقف داد و همه در این منطقه جمع شدند. در آنجا، پیامبر خدا در میان انبوه یاران، بر فراز منبرى از جهاز شتران قرار گرفت و خطبه اى طولانى خواند که بهحدیث غدیر خم معروف شد، در اینجا بود که پیامبر (ص) حضرت علی (ع) را به عنوان امام وجانشین بعد از خود معرفی نمود .این روایات را جمع زیادى از صحابه از جمله زید بن ارقم و ابو سعید خدرى و ابن عباس وجابر بن عبد الله انصارىو ابو هریره وبراء بن عازب وحذیفه و عامر بن لیلى بن ضمره و ابن مسعود و عبد الله بن ابی اوفی نقل کرده اند و از مفسران ؛ طبری ،آلوسی، سیوطی، ابن ابی حاتم، ثعلبی، شوکانی، قاسمی ،اگرچه روایاتی متعدد و مختلف ذکر نموده اند، ولی از ابوسعید خدری،ابوهریره و ابن مسعود نقل کرده اند و گفته اند که آیه فوق درباره على (ع) و داستان روز غدیر نازل گردیده است.