نوشین رضایی - کارشناس ارشد رشته هنر، موسسه آموزش عالی کمال الملک، نوشهر، ایران
سمیه صالح آبادی - کارشناس ارشد رشته هنر، موسسه آموزش عالی کمال الملک، نوشهر، ایران

با استوار شدن پایه های شعر و ادبیات پس از ورود اسلام به ایران و منسوخ شدن ظروف سیمین، سفالگری وارد مرحله ای جدید از حیات خود شد. در این بین سفالگران با بهره جستن از خطوط و اشعار بر روی سفال از لحاظ بصری و حسی مخاطب را مجذوب خود ساختند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه ویژگی و کیفیت بصری اشعار به عنوان مولف های تصویری بر روی سفالینه های ایران، از قرن 4 تا 7 هجری انجام گرفته است. اشعار به کار گرفته شده در سفالینه ها حامل بیانی عاشقانه، حماسی، عارفانه و.. بودند که یا متعلق به شاعران بزرگی همچون نظامی، فردوسی، خیام و ... بودند و یا توسط خود هنرمند سفالگر سروده می شدند. در این پژوهش سعی شده است تا با بررسی خطوط و اشعار بر روی سفالینه ها نشان داده شود که هنرمند با درک بالای خود و با کمک گرفتن از اشعار به عنوان مولفه های بصری، مخاطب خود را برای رسیدن به درکی عمیق تر از فرهنگ ملی و بومی یاری رساند. روش تحقیق حاضر توصیفی- مورد پژوهی است و با مطالعه کتابخانه ای و میدانی اطلاعات گردآوری شده، بررسی و تحلیل گردیده است.در پایان تلاش شده تا نشان داده شود که بهره گیری خلاقانه از ویژگی های بصری و معنایی شعر و نوشتار، برای تزیین سفالینه در پیام رسانی فرهنگی موثر است و بستر مناسبی را برای درک زیبایی شناسانه مخاطب و تبلیغ فرهنگ ملی و بومی مهیا می سازد.اهداف پژوهش:* نشان دادن نقش شعر در جلوه های بصری هنر سفالگری* آشکار ساختن نقش تبلیغی اشعاری که بر روی سفالینه ها نقش می بندد.سوالات پژوهش:* اشعار نقش بسته بر روی سفال، چه تاثیری را روی مخاطب می گذارد * ثبت اشعار بر روی آثار سفالی عموما با چه هدفی دنبال می شده است

سفالینه، شعر، عنصر تصویری، نقش