بررسی فقهی - حقوقی انواع وام و سپرده در بانکداری اسلامی

این تحقیق با عنوان بررسی سودسپرده ها و وام های بانکی از نگاه فقه و قوانین موضوعه میزان انطباق کاربانکها با قواعد فقهی و حقوقی و بانکداری بدون ربا را بررسی نموده است. سوال اصلی مطرح در این تحقیق این است که: سود سپرده ها و وام های بانکی چه مقدار با احکام فقهی و قوانین موضوعه تناسب دارد روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و با استفاده از کتابهای حقوقی و فقهی و استفتایات فقها قراردادهای بانکی در زمینه سپرده ها و وام های بانکی بررسی شده است. نتایج نشان داد همه شیوه های تخصیص منابع و اعطای تسهیلات در بانکداری بدون ربا، خالی از قرض ربوی بوده و بر اساس معاملات مجاز اسلامی است. اما تعیین نرخ سود علی الحساب، که در واقع حداقل نرخ تضمینی از قبل تعیین شده برای سپرده های مدت دار می باشد، از یک سو و نرخ ثابت تعیین شده در ارایه تسهیلات برای متقاضیان و صوری شدن قرادادهای منعقده فروش اقساطی، مشارکت مدنی، سلف و سایر عقود در عمل موجب شده تا قانون به درستی اجراء نشود ودرمواردی نظام بانکداری با ربا آلوده گردد. و نیز نظام بانکی فعلی، که از ادغام بانکهای ربوی دوران قبل از انقلاب ایجاد شده، مناسب اجرای معاملات مصرح در قانون نیست و در اجراء تاحدودی شکل ربوی به خود گرفته است. در خاتمه استفاده از عقود دیگر اسلامی مانند خرید دین، استصناع و عقد صلح کنترل دقیق انطباق عملیات بانکداری با موازین شرعی پیشنهاد می گردد.

Keywords:

بانکداری بدون ربا , ربا , عقود اسلامی , سپرده , وام