رضا کیخا - کارشناس ارشد حقوق عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، واح د علوم و تحقیقات سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

در این تحقیق، نظام پاسخگویی دولت بر محور سه حوزه : حقوق اسلامی، نظام اداری و جامعه مدنی صورت می گیرد که می تواند بعنوان مبنایی برای طراحی الگوی مناسب نظام پاسخگویی دولت در مقابل شهروندان و احقاق حقوق ارباب رجوع در ایران قرار گیرد. اصل پاسخگویی : پاسخگویی یعنی پاسخ دادن و جواب دادن در خصوص عملکرد به مقامات سیاسی، اجرایی، اداری و پارلمانی مردم بنحوی توام با ضمانت اجرا باشد مردم سالاری ارزش بنیادین سیاسی و اجتماعی است که آثار و نتایج مهمی برای نظام های سیاسی و اداری در بردارد. دیدگاه های راجع به مردم سالاری در این مقاله در پنج مفهوم دسته بندی شده اند که همه آنها در مفهوم حداقلی مردم سالاری یعنی تضمین اصل برابری افراد در فرآیندهای تصمیم گیری مشترک اند. در حوزه عمومی و قلمرو سیاسی و اداری، ماهیت پاسخ گویی با جریان مردمی شدن پیوند خورده است لذا ارزش پاسخ گویی که طبیعتی رویه ای ابزاری در خدمت مردم سالاری است. بدین لحاظ سعی شده است مفاهیم مردم سالاری و پاسخ گویی و ارتباط آن ها مورد بررسی قرار گیرد. در دنیای کنونی، مدل سنتی پاسخ گویی ( خطی و سلسله مراتبی) به نفع مردم سالاری، در حال تحول و گذار به مدل نوین پاسخ گویی می باشد که چند ضلعی است و با دخالت ها و مشارکت های ارباب حقوق و منافع پیوند خورده است. در این میان، موزه های سیاست و اداره و حقوق در هم می غلتند و تحول در یک قلمروی تغییر در قلمروی دیگگر را به همراه دارد. لیکن حرکت به سوی پایخ گویی چند جانبه، با چالش هایی نیز رو به رو است که این مقاله سعی کرده است به طور موجهز آن ها را منعکس نماید. در پژوهش حاضر که به روش کتابخانه ای صورت پذیرفته است به این اصوب پرداخته شده است.

مردم سالاری، پاسخ گویی، نظام های سیاسی و اداری، فرآیندهای تصمیم گیری، مدل سنتی پاسخ گویی