سودابه مفاخری - استادیار، گروه مهندسی علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین. ایران
محمدمهدی ضرابی - استادیار، گروه مهندسی علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین. ایران
بهور اصغری - استادیار، گروه مهندسی علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین. ایران

بابونه آلمانی گیاهی علفی و یکساله از خانواده گل ستاره ای ها با نام علمی Matricaria chamomilla میباشد. بابونه از قدیمی ترین و مهمترین گیاهان دارویی شناخته شده توسط انسان است. گل های بابونه به عنوان یک ماده خام حاوی اسانس و نزدیک به 120 ترکیب شیمیایی مثل ترپنوییدها، فلاونوییدها و موسیلاژها می باشد. به منظور بررسی تاثیر ارتفاع از سطح دریا بر درصد ترکیبات تشکیل دهنده اسانس بابونه آلمانی، آزمایشی در سال 1396 در دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین، اجرا گردید. به همین منظور گیاه بابونه در مرحله گلدهی کامل از پنج منطقه جغرافیایی مختلف شامل، مینودر (1300 متر از سطح دریا)، فدک (1400 متر از سطح دریا)، کوهین (1500 متر از سطح دریا)، نیاق (1700 متر از سطح دریا) و الموت (2000 متر از سطح دریا)، واقع در استان قزوین، جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که از میان 25 ترکیب شناسایی شده در اسانس بابونه آلمانی، بیشترین مقدار کامفور و کاریوفیلن به ترتیب به مقدار 7/12 و 8/9 درصد از گیاهان جمع آوری شده از فدک؛ بالاترین میزان کریزانتنیل استات (8/26 درصد) در نمونه های مینودر؛ بیشترین مقدار بتا-فارنزن (7/13 درصد) از بابونه های روییده در الموت و بالاترین مقدار آلفا بورنیل استات (6/11 درصد) و اسپاتنول (9/14 درصد) از گیاهان جمع آوری شده از کوهین به دست آمد. ارتفاع از سطح دریا تاثیر قابل توجهی بر درصد ترکیبات تشکیل دهنده اسانس بابونه آلمانی داشت و همین امر در انتخاب محل مناسب کشت این گیاه برای مصارف دارویی موثر است.

اسانس، بابونه آلمانی، کاریوفیلن، فارنزن