سیده زمزم اکبرپورسکه - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری معماری - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
آزاده شاهچراغی - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

بعد اجتماعی رویکرد توسعه پایدارشهری با تکیه بر اصل عدالت اجتماعی و درونبرابری نسلی، ابزار مفیدی درخدمت انسجام شهری می باشد . مناطق کلانشهری از پدیده های نوظهور قرن بیستم اند که دراغاز هزاره سوم میلادی به الگوی غالب شهرنشینی تبدیل شده اند. به همبن دلیل طرح مبحث توسعه پایداراجتماعی درکلانشهرها از اهمیت ویژه ای برخورداراست چراکه کلانشهرها امروزه به منظور حفظ و ارتقای کیفیت زندگی باچالشهای شهروندانش جدی مواجه می باشد در ایران یکی از موارد مهم فرآیند شهرنشینی در دوران معاصر، شکل گیری و گسترش سریع جمعیتی وکالبدی کلانشهرهای آن است. از سوی دیگر ایران دومین کلان شهر مذهبی جهان را در خود جای داده است که پذیرایی شمار زیادی از گردشگران و زایرین می باشد. در مقاله حاضر معیار های پایداری اجتماعی، ویژگی های شهر های مذهبی و عوامل و مولفههای اثرگذار بر شکل گیری،تکوین ورشد پدیده کلانشهری در ایران ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته ، تا در پایان استراهکارهای به منظور دستیابی به پایداری اجتماعی در کلانشهر های مذهبی از دیدگاه معماری بیابیم. به همین دلیل بنا برماهیت موضوع و نیازهای آن روش تحقیق استفاده شده ازنوع توصیفی تحلیلی می باشد بدین منظور اطلاعات مورد نیاز از منابع کتابخانه ای وآمارنامه های سازمان های مختلف آماری استخراج و بر اساس یک رابطه علت و معلولی در جهت دستیابی به اهداف تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

پایداری، پایداری اجتماعی، کلان شهر، مذهبی