محمدرضا شالی - کارشناس ارشد تفسیر قرآن مجید دانشگاه علوم قرآنی علوم و فنون تهران

زکات از حقوق واجب مالی است که در صورت فراهم بودن سایر شرایط پرداخت آن بر هر انسان مکلفی واجب میباشد. اسلام همواره در راه تزکیه انسانها و ایجاد مساوات و حفظ نظام اقتصادی کوشد، می در راه ساختن مدینه فاضله، قوانینی را وضع فرموده که همه مستضعفین بتوانند به حقوق حقه خود نایل زکات، یکیقع در وا آیند. از درآمدهای مهم در عرصه اقتصاد اسلامی است ووجوب آنها آزمایشی برای ثروتمندان وکمکی به نیازمندان است. این های الهی فریضه به عنوان یکی از عوامل مهم برقراری عدالتاجتماعی، تقویت کننده بنیه مالی حکومت اسلامی و پر کننده فاصلههای طبقاتی، همواره مورد کم توجهی بوده است. در زمان حضرت رسولD و امیر مومنانJ متولی امر زکات ایمه E بودند که به دلیل نداشتن حکومت، زکات بایستی می با ها اجازه آن پرداخت شد. در عصر غیبت کبری متصدی این مسند فقیه جامع الشرایط است. احکام فقهی اسلام، تکالیفی بر عهده مکلفین برمبنای درآمد حاصله، قرار داده است، ازمهم ترین آنها زکات میباشد و هرچند در سایر تکالیف، بلوغ و عقل در شخص مکلف شرطشده است اما در زکات ملاک تعلق تکلیف بسته به نوع درآمد به اقسام مختلفی از قبیل کاشت غلات اربعه، پرورش اغنام ثلاثه وکسب نقدین و... تقسیم شده. لذا نگارنده در این پژوهش که به روش کتابخانهای و تحلیل اسناد که شامل بررسی آیات، روایات ونظرات فقها و مراجع است، به بررسی -زکات به صغیر سفیه و دیوانه می پردازد اکثر به اتفاق مراجع آورده اند که زکات صغیر کودک نابالغ) احتیاط آن است که خودش پس از بلوغ بپردازد، و در مورد مجنون زکات به مال او تعلق نمیگیرد ولی مجنون ادواری در آن زمانی که عاقل است باید زکاتش را بپردازد، و اما سفیه ادای زکات مالش با ولی اوست . از مجموع کتب فقهی و حقوقی و مدنی چنین استنباط میگردد که زکات مخصوص افراد بالغ و عاقل است؛ پس صغار و س فهاء و مجانین که از بلوغ و عقل سالم برخوردار نیستند، زکاتی به آنان تعلق نمیگیرد، در صورتی که دارای اموال و دارایی باشند، ولی آنها مستحب است که از اموالشان زکات را بپردازد

زکات، صغیر، سفیه، دیوانه، آیات و روایات، فقه