مسلم حاجی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فلسفه اخلاق دانشگاه زنجان
فهیمه صبوری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فلسفه دین دانشگاه زنجان
وحید همتی - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فلسفه اخلاق دانشگاه زنجان

پس از انتشار کتاب منشا انواع، عده ای از متفکران برای نشان دادن سازگاری تکامل و خداباوری، از روش های مشابهی همچون معرفی خداوند به عنوان هدایت کننده ی سیر تکامل و همچنین تقلیل خداباوری مابعدالطبیعی به خداباوری طبیعت گرایانه، استفاده کردند. در این راه افراد مهم و تاثیرگذاری همچون آلوین پلانتینگا و دیویدری گریفین قدم نهادند که همین امر، موضوع آشتی پذیری داروینیسم با دین را به موضوعی داغ برای محافل علمی و فلسفی تبدیل کرده است. علیرغم همه ی تلاش های این افراد، به نظر می رسد آن بخش احتمالی تکامل که قرار است در آینده رخ دهد توسط هر دو دسته موافق و مخالف خداباوری تکاملی به فراموشی سپرده شده است. هدف از این نوشتار، نشان دادن آینده گونه های غیرانسانی، و همچنین منتهی شدن روش خداباوران تکاملی به تبعیض گرایانه بودن افعال خداوند و خدشه دار کردن اشرفیت انسان است به این وسیله که اگر در آینده، گونه ای دیگر همچون شامپانزه، در کنار انسان، از قدرت تفکر برخوردار شود در آن صورت انسان، باید جایگاه خود را به عنوان اشرف مخلوقات نزد خداوند از دست بدهد در غیر این صورت خداوند را متهم به تبعیض کرده ایم. در اینجا ما ابتدا به ذکر برخی نظرات مهم درباره متناقض نبودن دین و تکامل می پردازیم و سپس با نگاهی اجمالی به آینده ی برخی گونه های حیوانی، روش خداباوران تکاملی را مورد بررسی و نقد قرار خواهیم داد.

تکامل، خداباوری تکاملی، آلوین پلانتینگا، دیوید ری گریفین، آینده احتمالی گونه ها