نگین کیخا - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز

امروزه در ادبیات داستانی، صناعت بیش از محتوا در کانون توجه قرار دارد. در ادبیات داستانی، عنصر شخصیت جایگاهی والا دارد. پردازش مستقیم، غیرمستقیم و تلفیق این دو، از روش های پرداخت شخصیت است. در این پژوهش، یک مجموعه داستان کوتاه زویا پیرزاد، انتخاب و چگونگی کارکرد این عنصر در آثار آنها واکاوی و تحلیل شده است. همچنین، این پژوهش بر آن است تا داستان های این نویسنده را از نظر شگرد در پردازش شخصیت ها بررسی کند. او برای به کار بردن این مولفه ها از زبان خاصی استفاده نمی کند. در واقع، موضوعات و زبان داستان، متناسب با سبک داستان نویسی اش انتخاب شده اند. آنچه تاکنون به آن توجه خاص و چندانی نشده است، چگونگی حضور شخصیت ها و پردازش آنها در داستان است. در این مقاله، پژوهشگر برآن است تا با رویکردی توصیفی تحلیلی داستان های این نویسنده را از نظر شگرد در پردازش شخصیت ها بررسیکند؛ چگونگی تاثیر جنسیت نویسنده را در انتخاب شخصیت های داستانی تعیین نموده و مشخص کنند که آیا اصولا جنسیت گرایی در آنها مطرح بوده است یا خیر بررسی های انجام شده در مجموعه داستان کوتاه این نویسنده ( 5 داستان کوتاه ) نشان می دهد که موضوع اصلی در همه روایت ها به زن و مسایل این جنس مربوط می شود؛ در طعم گس خرمالو، روزمرگی و کارها و وظایف تکراری بیداد می کند. در بحث از چگونگی حضور شخصیت ها، نویسنده در بعضی از داستان ها با راوی یکی می شود؛ البته این شکل از روایت، قطعی نیست. پیرزاد از شخصیت پردازی غیر مستقیم بیشتر بهره برده است. او با توصیف صحنه خواننده را وارد داستان می کند؛ سپس، با زبان گیرا و جذاب مخاطب را در بحران های داستانی قرار می دهد و تا پایان همراه شخصیت ها می کشاند.

داستان کوتاه، شخصیت، شخصیت پردازی، زویا پیرزاد، طعم گس خرمالو